Γιάννης Ζήκος: O χαρισματικός designer μας μιλά για την αρχιτεκτονική, το σχέδιo και τη Χαλκίδα

Ένας καλλιτέχνης πορευόμενος ανάμεσα στις τέχνες, τον βιομηχανικό σχεδιασμό, την αρχιτεκτονική, την γραφιστική και τη φωτογραφία. Για τον ίδιο όλα αυτά είναι μια ενιαία πλατφόρμα με ίδια σχεδιαστική σκέψη και προσέγγιση. Όπως στις εικαστικές, έτσι και στις εφαρμοσμένες τέχνες η βασική αρχή είναι η Σύνθεση και είναι η λέξη κλειδί που γεφυρώνει τα πάντα μεταξύ τους, μας περιγράφει ο Γιάννης Ζήκος, ο οποίος τα τελευταία χρόνια με την ιδιότητα του καλλιτεχνικού διευθυντή της Εταιρείας Πολιτισμού Χαλκίδας, έχει προσφέρει σχεδιαστικά, πλούσιο έργο τόσο στην αισθητική αναβάθμιση του τόπου όσο και στην δημιουργία ιστορικών έργων.

Ποια είναι η φιλοσοφία του τρόπου με τον οποίο σχεδιάζετε;

Δεν υπάρχει φιλοσοφία στον τρόπο που σχεδιάζω, αντιμετωπίζω την κάθε περίπτωση διαφορετικά και κινούμαι ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες του έργου που καλούμαι να υλοποιήσω. Αν πρέπει να αναφερθώ σε κάποια «φιλοσοφία-κίνημα» του design θα έλεγα η αφαίρεση-μινιμαλισμός.

Ποιες είναι οι πηγές έμπνευσης του design by Yannis Zikos

Έμπνευση είναι το «φύσημα μέσα» μας καθοδηγούμενο από χιλιάδες ερεθίσματα που υπάρχουν γύρω μας και καταγράφονται στο υποσυνείδητό μας βιωματικά και γνωσιακά. Το πώς διαχειριζόμαστε κάθε φορά αυτό το υλικό και κάτω από το συναισθηματικό πρίσμα της στιγμής, καθορίζει μια συνθετική διαδικασία που οδηγεί τελικά στην δημιουργία ενός έργου. Οι πηγές έμπνευσης πάντα είναι διαφορετικές, πολυδιάστατες και καθοριστικές για την ταυτότητα του δημιουργού.

Το design σας ανήκει στη γενιά του χαρτιού και της πένας ή στη γενιά των υπολογιστών;

Υπάρχει κάποια διαφορά στην αποτύπωση του τελικού αποτελέσματος; Η τέχνη είναι μία, απλά το μέσον αλλάζει. Είμαι από τους τυχερούς που δούλεψαν και πριν μπουν στις ζωές μας οι υπολογιστές με τα όργανα σχεδίασης τα μολύβια, τα πινέλα και τα χρώματα. Σίγουρα η τεχνολογία πλέον δίνει απεριόριστες δυνατότητες και χαίρομαι που δουλεύω και με τους δύο τρόπους. Άλλωστε στο design το ζητούμενο είναι πάντα η σύνθεση.

Θεωρείτε ότι η πανδημία άλλαξε την αισθητική μας και το design της ελληνικής κατοικίας, με την έννοια ότι είμαστε σε ένα καθεστώς κοινωνικής αποστασιοποίησης και εργαζόμαστε από το σπίτι;

Δεν πιστεύω ότι αλλάζει η αισθητική από μια πανδημία. Σίγουρα οι άνθρωποι αυτή τη περίοδο, έχουν περισσότερο χρόνο στη διάθεσή τους, περνούν περισσότερο χρόνο στο σπίτι και συνεπώς δημιουργούνται ανάγκες αναβάθμισης του χώρου τους. Σίγουρα κάποιοι αποκτούν μια άποψη ψάχνοντας και ερευνώντας μέσα στον εικαστικό κόσμο αλλά η αισθητική είναι θέμα ευρύτερης παιδείας που καθορίζεται πολιτισμικά.

Θεωρείτε ότι στην πόλη της Χαλκίδας λείπει το πρωτοποριακό design; Μπορεί μια ομάδα ανθρώπων με αισθητική να αλλάξει την οικονομία της πόλης;

Είμαι από τους ανθρώπους που πιστεύουν πολύ σε αυτή τη φιλοσοφία και έχω εργαστεί ατελείωτες ώρες σε σχεδιαστικές προτάσεις που αφορούν την πόλη μας. Μια ομάδα ανθρώπων μπορεί παρεμβαίνοντας πολιτισμικά να αλλάξει θεαματικά την οικονομία του τόπου. Δείτε για παράδειγμα τι ήταν το Bilbao πριν το μουσείο Guggenheim. Μια βιομηχανική περιοχή σε οικονομική κρίση. Το μουσείο έφερε τουριστική ανάπτυξη και πιο συγκεκριμένα, έφερε πάνω από ένα εκατομμύριο επισκέπτες το χρόνο. Η Χαλκίδα έχει τις προδιαγραφές, με την ιστορία και την γεωγραφική της θέση, να γίνει πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης!

Πολλοί Ελληνες designers εργάζονται σε μεγάλες εταιρείες ανά τον κόσμο. Τι λείπει από την Ελλάδα ώστε να αφομοιώσει τις ιδέες των νέων δημιουργών;

Στην Ελλάδα οι υπηρεσίες σχεδιασμού δεν θεωρούνται τόσο σημαντικές όσο σε άλλες χώρες και το design δεν αναγνωρίζεται ως ένας παράγοντας πολιτισμικής αλλαγής. Οι ελλείψεις στην εικαστική παιδεία οδηγούν πολλούς Έλληνες σχεδιαστές να επιλέγουν να δουλέψουν στο εξωτερικό. Είναι λυπηρό π.χ. να λέμε πόσο πετυχημένο είναι το αυτοκίνητο Toyota Yaris και να μη ξέρουμε ότι το σχεδίασε ο Σωτήρης Κωβός (Car of the year 2000 – Toyota Yaris) ή να μη ξέρουμε τον αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη ή τον Δημήτρη Πικιώνη και το θρυλικό έργο τους. Αν δούμε όμως και την αισιόδοξη πλευρά θα διαπιστώσουμε ότι σταδιακά όλο
και περισσότεροι κατανοούν την σημασία των εφαρμοσμένων τεχνών στη ζωή και στην καθημερινότητά μας. Η Ελλάδα είναι μια εξελισσόμενη Ευρωπαϊκή χώρα όπου σταδιακά οι άνθρωποι υιοθετούν σύγχρονα εικαστικά κριτήρια που θα συμβάλλουν σε μεγάλο βαθμό στην ουσιαστική ανάπτυξη της χώρας.

Γιατί επιλέξατε την πόλη της Χαλκίδας για να δημιουργείτε και ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;

Πολύ συνειδητά έχω επιλέξει να ζω και να δουλεύω στη Χαλκίδα. Δίνω μεγάλη σημασία στις ανθρώπινες σχέσεις και μου ταιριάζει περισσότερο ο ήσυχος ρυθμός ζωής που προσφέρει αυτή η πόλη. Τα μελλοντικά μου σχέδια έχουν να κάνουν με πολλά και διαφορετικά έργα, δίνοντας προτεραιότητα στον πολιτισμό και σε πράγματα που αφορούν την πόλη μας. Ένα από αυτά είναι και ο σχεδιασμός του μουσείου Ιστορίας της Βιομηχανίας Ευβοίας που βρίσκεται στο τελικό στάδιο της δημιουργίας του. Πρόκειται για ένα όραμα της κυρίας Βούλας Αγιοστρατίτη την οποία ευχαριστώ θερμά για την συνεργασία και την εμπιστοσύνη που μου έδειξε!

Μπορείτε να δείτε έργα του Γιάννη Ζήκου στην σελίδα: Arts of Yannis Zikos και φωτογραφίες του στην σελίδα: Yannis Zikos Photography