Από το Μπλε Λεμόνι
Τίτλοι: «Ο Τσάρλι και το εργοστάσιο σοκολάτας», «Ματίλντα»
Κείμενο: Ρόαλντ Νταλ
Εικονογράφηση: Κουέντιν Μπλέικ
Ηλικία: 10+
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Τα δύο αυτά βιβλία με μια πρώτη ματιά δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερη ομοιότητα, καθώς πρώτα απ’ όλα το ένα έχει για πρωταγωνιστή ένα αγόρι, τον Τσάρλι, ενώ στο άλλο πρωταγωνίστρια είναι η μικρή Ματίλντα. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει και στα δύο η παρουσία του υπερφυσικού, μαγικού στοιχείου, το οποίο πλανάται συνεχώς και στις δύο ιστορίες και δίνει έναν ευχάριστο και μυστηριακό τόνο.
Παράλληλα, τα δυο παιδιά αντιπροσωπεύουν το πρότυπο του παιδιού με ηθικές αρχές που στο τέλος δικαιώνεται και παίρνει αυτό που του αξίζει. Ο Τσάρλι, είναι ένα ήσυχο παιδί που αγαπάει την οικογένεια του, περνάει χρόνο με τους παππούδες του ακούγοντας ιστορίες και συζητώντας μαζί τους και δεν παραπονιέται ποτέ για τη φτώχεια που επικρατεί στην οικογένεια. Όταν πηγαίνει στο εργοστάσιο, τηρώντας όλους τους κανόνες αλλά και τους καλούς του τρόπους, καταφέρνει να γίνει ο διάδοχος του κυρίου Βόνκα και να εξασφαλίσει ευημερία για την οικογένειά του.
Στα ίδια πλαίσια κινείται και η Ματίλντα, η οποία παρά την εξυπνάδα της δεν καυχιέται ποτέ γι’ αυτή, είναι τίμια και συνεχώς κατακρίνει τον πατέρα της για τις παρανομίες του, έχει ευγενικούς τρόπους και καταφέρνει να κερδίσει την αγάπη της δασκάλας της, αλλά και μια θέση στο σπίτι της, αφού χρησιμοποιεί όλη τη συσσωρευμένη της ενέργεια με σκοπό να τιμωρήσει την κακιά διευθύντρια.
Έτσι, ερχόμαστε σε άλλη μία ομοιότητα, αυτή της τιμωρίας. Και στις δύο ιστορίες οι κακοί και όσοι δε συμμορφώνονται, στο τέλος παίρνουν το μάθημά τους.
Τα δύο αυτά βιβλία του Νταλ έχουν πια περάσει στη σφαίρα του κλασικού, καθώς έχουν διαβαστεί από εκατομμύρια αναγνώστες, έχουν μεταφραστεί σε πάρα πολλές γλώσσες, έχουν βραβευθεί και έχουν μεταφερθεί και στη μεγάλη οθόνη με την ανάλογη επιτυχία. Επανεκδίδονται συνεχώς και κρατούν την επαφή τους με τους αναγνώστες στο πέρας του χρόνου.
Παρ’ όλα αυτά, δεν είναι αυτός ο σημαντικότερος λόγος που καθιερώθηκαν ως κλασικά. Ο βασικότερος λόγος είναι ότι εκφράζουν καθολικά ζητήματα που μαστίζουν τις κοινωνίες σχετικά με τα παιδιά και είναι πάντα επίκαιρα, παρά το πέρασμα του χρόνου, όπως η βουλιμία και η λαιμαργία και η πολύωρη απασχόληση των παιδιών με την τηλεόραση. Η τάση των γονιών να κακομαθαίνουν υπερβολικά τα παιδιά τους ή αντίθετα να τα παραμελούν εντελώς πάντα θα ταλανίζει τις κοινωνίες και θα αποτελεί θέμα μελέτης. Επιπλέον, το «Ματίλντα» εκφράζει αρκετές ανησυχίες σχετικά με τα φύλα. Αν και πρόκειται για μια πιο σύγχρονη οικογένεια, ακόμα επικρατεί η αντίληψη πως το αγόρι πρέπει να μορφωθεί για να συνεχίσει την οικογενειακή επιχείρηση, ενώ το κορίτσι πρέπει να ασχοληθεί περισσότερο με τον καλλωπισμό του ώστε να παντρευτεί γρήγορα, απόψεις που θεωρούνται ξεπερασμένες αλλά όχι αποδεκτές απ’ όλους.
Τέλος, καταλήγουμε στο ότι τα βιβλία αυτά μας θυμίζουν κάτι από τους παλιούς κλασικούς ήρωες, δοσμένα με μια πιο σύγχρονη ματιά και φαντασία που θα συντροφεύσουν ακόμα πολλές γενιές αναγνωστών στο πέρας των χρόνων.