Πάσχα στα χωριά της Δίρφυς: Έθιμα, παραδόσεις και θρησκευτική κατάνυξη

«Πάσχα στο χωριό, Χριστούγεννα στην πόλη», μας λέει η λαϊκή παροιμία και για του λόγου το αληθές επιλέξαμε να παρουσιάσουμε μια πασχαλινή εκδρομή στο όρος Δίρφυς και τα γραφικά Δίρφυα χωριά που κοσμούν τις πλαγιές του βουνού.

Η Δίρφυς αποτελεί έναν πασχαλινό προορισμό, με την φύση να οργιάζει…

ο οποίος έχει χαρακτηριστικά έθιμα, γραφικότατες εκκλησίες στις κεντρικές πλατείες των χωριών, αλλά και πολλά τοπικά εδέσματα και γλυκά που αναδεικνύουν τη γαστρονομία της περιοχής.

Η Ακολουθία του Επιταφίου, η λειτουργία της Ανάστασης και τα αναστάσιμα λόγια, η περίοπτη Ακολουθία της Αγάπης την Κυριακή του Πάσχα, δημιουργούν μια ιδιαίτερη ατμόσφαιρα κατάνυξης και συνάμα διαμορφώνουν μια πασχαλινή εμπειρία που ανακαλεί παράδοση και μνήμες, τις οποίες θα ζήσουμε αν επισκεφτούμε τα χωριά του όρους Δίρφυς την πασχαλινή περίοδο.

Καθενοί, Πάλιουρας, Μακρυκάπα, Άτταλη, Τριάδα και Στενή δημιουργούν μια ομάδα χωριών που αξίζει να επισκεφτείτε το Πάσχα, την Κυριακή του Θωμά, την Κυριακή των Μυροφόρων, για να βιώσετε τη μεγάλη γιορτή της χριστιανοσύνης πλαισιωμένη από έθιμα, ψαλμωδίες, περιφορές, βεγγαλικά, και προπάντων γεμάτη αναμνήσεις ζωής.

 

Καθενοί

Στους Καθενούς στο κέντρο του χωριού δεσπόζει η πλινθόκτιστη εκκλησία του Άγιου Ιωάννη του Πρόδρομου του οποίου η Αποτομή της Τιμίας Κεφαλής αποτελεί και την Πανήγυρη του χωριού. Η θρησκευτική γιορτή του Πάσχα περιστρέφεται γύρω από την Εκκλησία του Αγίου Ιωάννη, όπου εκεί ψάλλονται τα εγκώμια του Επιταφίου και γίνεται η περιφορά στα γραφικά σοκάκια των Καθενών. Στην Ανάσταση θα σε κεράσουν μαγειρίτσα και κόκκινο αυγό, θα ακούσουμε τις καμπάνες να ηχούν γιορτινά και το Άγιο Φως μεταφέρεται με σεβασμό σε όλα τα σπίτια του χωριού.

Το πέτρινο γραφικό εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου, απέναντι από την εκκλησία του Προδρόμου γιορτάζει τη Δεύτερη Μέρα του Πάσχα και σύσσωμο το χωριό μαζεύεται για να τελέσει τη Λειτουργία του Αγίου Γεωργίου του Τροπαιοφόρου.

 

Στους Καθενούς η πασχαλινή εξόρμηση περνάει από την Ταβέρνα ο Κάπελας και το καφεζαχαροπλαστείο First Son.

 

First Son

Tο First Son, το καφεζαχαροπλαστείο στην πλατεία των Καθενών, χαρακτηρίζει πια τη διασκέδαση ολόκληρης της περιοχής. Δοκιμάστε το εξαιρετικό χωριάτικο πρωινό που προσφέρουν μαζί με τον espresso σας, όπως και τα χειροποίητα γλυκά, τις βάφλες και το μπισκοτόγλυκο που εντυπωσιάζουν και τον πιο απαιτητικό ουρανίσκο. Μόλις πέσει το δειλινό ακούμε ροκ και τζαζ μουσική, έξω στη γραφική πλατεία με θέα ως το βάθος του ορίζοντα, σε μια ατμόσφαιρα που παραπέμπει στην αισθητική ενός κοσμοπολίτικου χωριού.

Τηλέφωνο: 6955067332

 

Ταβέρνα ο Κάπελας

Στην πλατεία του χωριού, ένας όμορφος και ζεστός χώρος, με παραδοσιακή αισθητική, βρίσκεται στους Καθενούς για να σας φιλέψει ελληνική κουζίνα, ψητά και όλα τα καλούδια μιας γνήσιας ελληνικής ταβέρνας. Ξεχωρίζει το χειροποίητο λουκάνικο που φτιάχνεται στην κουζίνα τους, το φημισμένο χωριάτικο σουβλάκι τους αλλά και το μοναδικό κοντοσούβλι, όλα ψημένα στα κάρβουνα. Φυσικά τα ντολμαδάκια της ιδιοκτήτριας Τασίας είναι φημισμένα στην περιοχή όπως και το φρεσκοψημένο τυροπιτάρι με αγνό τυρί παραγωγής τους. Η αγάπη και το μεράκι για το καλό φαγητό, τους καταξίωσε στην περιοχή και η ταβέρνα ο Κάπελας θεωρείται ήδη ένα από τα πιο γνωστά μαγαζιά της Κεντρικής Εύβοιας, προσφέροντας απολαυστικό φαγητό.

Τηλέφωνο: 22280-71360

 

Στενή 

Η Στενή είναι ένας γνωστός τουριστικός προορισμός, ωστόσο διατηρεί την αυθεντικότητα του χωριού και οι κάτοικοί της γιορτάζουν τη Μεγάλη Εβδομάδα και το θείο Πάσχα με έντονα τα εθιμικά στοιχεία που κρατά η παράδοσή τους. Η εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου μέσα στα πλακόστρωτα σοκάκια της Άνω Στενής αποτελεί το ναό στον οποίο συγκεντρώνονται οι πιστοί. Η Ακολουθία του Επιταφίου με την περιφορά στα καλντερίμια του χωριού συνιστά μια θρησκευτική εμπειρία για τον επισκέπτη, ενώ η Ανάσταση και η Ακολουθία της Αγάπης γίνονται σε ένα θρησκευτικό περιβάλλον που διατηρεί την επαφή του με το παλιό και παραμένει αναλλοίωτο στο χρόνο. 

Στη Στενή το πασχαλινό τραπέζι μας στρώνεται στην Ταβέρνα Πλάτανος ενώ το παραδοσιακό γλυκό και ο espresso σερβίρεται στην πλατεία και το Tsayius Pub.

 

Ταβέρνα Πλάτανος

Η οικογενειακή ταβέρνα «Πλάτανος» σε μια μαγευτική τοποθεσία με θέα μπροστά στο ποτάμι είναι μία από τις γευστικότερες προτάσεις της Στενής, με σουβλιστά και κρεατικά ντόπια, όλα της ώρας. Με το προσωνύμιο «ο ναός της σούβλας», απόρροια της εντυπωσιακής ψησταριάς στον εξωτερικό του χώρο, υποδηλώνει την αυθεντικότητα της πασχαλινής εκδρομή σας. Τα φαγητά είναι φτιαγμένα με μεράκι, και ξεχωρίζει το χυλωμένο ριζότο μανιταριών, το χειροποίητο τυροπιτάρι, αλλά και ο κοκκινιστός κόκορας. Στα κάρβουνα θα βρούμε παϊδάκια γάλακτος και τη φημισμένη προβατίνα του Πλάτανου. Επίσης στην είσοδο της Στενής βρίσκεται υπό την ίδια διεύθυνση το «Καταφύγιο της Γεύσης», που προσφέρει τυλιχτά και φαγητό που ξεχωρίζει.

Τηλέφωνο: 2228 051225 – 6936662855

 

 

Tsayius Pub

Μια pub με ωραίο design και πλούσια ιστορία που αποπνέει σύγχρονη αισθητική βαλμένη σε ένα ορεινό χωριό είναι το Tsayius. Το Tsayius βρίσκεται στην πλατεία της Στενής με τραπεζάκια κάτω από τα δέντρα, προσφέρει καταπληκτικό espresso και ψαγμένη μουσική, καθώς διοργανώνει και live βραδιές με μουσικά συγκροτήματα. Το απόγευμα θα αφεθούμε στα καταπληκτικά γλυκά του, τα οποία έχουν τη μεγαλύτερη ποικιλία στη Στενή, όπου ξεχωρίζει το black forest, η τούρτα κατσαρόλας, το cheesecake πραλίνας, η σοκολατόπιτα και το πολίτικο εκμέκ, αληθινοί πασχαλινοί πειρασμοί.

Τηλέφωνο 6936857860

 

Πάλιουρας

Η κεντρική εκκλησία του χωριού είναι ο Άγιος Νικόλαος, στον προαύλιο χώρο του οποίου βρίσκεται ηρώο που απεικονίζει στρατιώτη. Ο Πάλιουρας είναι ένα χωριό δοτικό, για αυτό ξεχωρίζουν το Πάσχα οι μεγάλες παρέες με τις σούβλες. Σε κάθε γειτονιά σκάβονται μεγάλοι λάκκοι και όλοι μαζί ψήνουν από 20 με 25 αρνιά δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα αληθινής γιορτινής παρέας, με μουσικές, χορούς και τραγούδια. Η Ακολουθία της Ανάστασης γίνεται στην πλατεία του χωριού στον προαύλιο χώρου του Ναού του Αγίου Νικολάου με βεγγαλικά, πολλές ευχές και συνύπαρξη όλων των κατοίκων του Πάλιουρα που κατοικούν σε άλλες περιοχές και συγκεντρώνεται το Πάσχα, τιμώντας πάνω από όλα το χωριό.

Πάσχα στον Πάλιουρα σημαίνει καλό φαγητό στην Ταβέρνα «Ο Λέων» και καφέ και γλυκό στο Bebis Café.

 

Bebis Café

Με ιστορία 41 χρόνων, αφρόκρεμα τα 4 χαρμάνια της Hausbrandt, στα οποία ξεχωρίζει η Gala Grande από 100% Arabica, προτάσεις με απίθανα γλυκά, όλα φτιαγμένα στην κουζίνα του με top το γαλακτομπούρεκο και την πορτοκαλόπιτα, το φανταστικό κέικ σοκολάτα μπανάνα και τα φτιαγμένα στο χέρι χωριάτικα γλυκά του κουταλιού, το Bebis Café είναι σήμα κατατεθέν του Πάλιουρα και μας υπόσχεται γλυκένια πασχαλινή απόδραση.

Τηλέφωνο: 2228 071191

 

Ταβέρνα «Ο Λέων»

Εδέσματα που δεν υπάρχουν πουθενά αλλού, μαγειρεμένα με παραδοσιακές συνταγές, όπως τα γαρδουμπάκια, το κουνέλι στιφάδο και η μοσχαρίσια γλώσσα στιφάδο, αλλά και ψητά της ώρας, χειροποίητο μπιφτέκι και χοιρινό λουκάνικο, κοτόπουλο παϊδάκι, δηλώνουν εμφατικά γιατί η Ταβέρνα «Ο Λέων» συγκεντρώνει τον κόσμο που αγαπά το καλό φαγητό. Φυσικά το Πάσχα αρνάκι στη σούβλα και όλα αυτά σε ένα ζεστό περιβάλλον με θέα σε έναν φυσικό ορίζοντα που κόβει την ανάσα.

Τηλέφωνο: 2228 071170

 

 

Μακρυκάπα

Το ξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής κατεδαφίστηκε για να ξαναχτιστεί ως εξωκλήσι του Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης και η εικόνα της Αγίας Παρασκευής μεταφέρθηκε στον ομώνυμο καθολικό ναό του χωριού που χτίσθηκε το 1865. Στον υπέροχο και μεγαλοπρεπή Ναό της Αγίας Παρασκευής στην Μακρυκάπα  εκτυλίσσεται το θρησκευτικό τελετουργικό της Μεγάλης Εβδομάδας και της Ανάστασης. Ο Επιτάφιος περιφέρεται στα σοκάκια της Μακρυκάπας, στολισμένος από τις γυναίκες του χωριού, σε μια ατμόσφαιρα συγκίνησης και κατάνυξης.   

Ο ναός της Αναλήψεως βρίσκεται στο Παλιοχώρι, δίπλα σε πηγή με πλούσιο νερό, που άλλοτε κινούσε τρεις νερόμυλους και σήμερα αρδεύει μεγάλο μέρος του κάμπου. Το παμπάλαιο αυτό ξωκλήσι, ρυθμού τρίκλιτης βασιλικής, ίσως ήταν το καθολικό βυζαντινού οικισμού, που μετά το 1470 αναγκάσθηκαν οι κάτοικοί του να εγκαταλείψουν και για την ασφάλεια τους να ανέβουν και να κατοικήσουν στον ορεινό οικισμό Βάβουλα.

Το χωριό πνίγεται από κόσμο κατά την πασχαλινή περίοδο και όλοι μαζί γιορτάζουν το βράδυ της Ανάστασης και με λαμπρότητα εκκλησιάζονται στην ακολουθία της Αγάπης, απόγευμα του Πάσχα. Το χωριό ψήνει στις αυλές τον οβελία και όποιος περνάει τον κερνούν κρασί και εδέσματα.

Στην Μακρυκάπα κάνουμε μια πασχαλινή στάση και απολαμβάνουμε καφέ και γλυκό στο Παραδοσιακό καφενείο «ο ΤΣΑΚ», όπως και αλμυρές και γλυκές γεύσεις στο Calvo alldays café bar.

 

Παραδοσιακό καφενείο «ο ΤΣΑΚ»

Στο καφενείο ο ΤΣΑΚ, στο γραφικότερο σημείο στη Μακρυκάπα μέσα τα πλατάνια, με θέα το νερό που κυλάει στο ρυάκι, με καθίσματα στην πλακόστρωτη πλατεία ζούμε την αληθινή πασχαλινή εμπειρία χωριού μαζί με φρεσκοκαβουρδισμένο espresso και cappuccino της εταιρείας KAWA ή έναν παραδοσιακό ελληνικό. Τα χειροποίητα γλυκά ταψιού όπως το μπισκοτόγλυκο και η σοκολατόπιτα αλλά και το ιδιαίτερο γλυκό κοκ μας επισημαίνουν ότι Πάσχα σημαίνει απόλαυση και εξοχή.

Τηλέφωνο: 2228072159

 

Calvo alldays café bar

Το Calvo στη Μακρυκάπα εκπέμπει όλη αυτήν την μαγεία του χωριού, ειδικά με τα καθίσματα δίπλα στο γάργαρο νερό του ποταμιού. Ο espresso Dimello 3 Continent, ένα χαρμάνι 100% Arabica, το προσεγμένο φαγητό με αλμυρά όπως πίτσες, club, burgers, pancakes και κρέπες, αλλά και γλυκά όπως μπισκοτόγλυκο και την ήδη φημισμένη καρυδόπιτα, μαζί με τα ψαγμένα cocktail και τις βραδινές chill out μουσικές κάνουν το Calvo ιδανικό σημείο για πασχαλινή χαλάρωση στη Μακρυκάπα.

Τηλέφωνο: 6973981438

 

Τριάδα

Τα ερείπια του Ναού της Αγίας Τριάδας βρίσκονται σε κατάφυτη τοποθεσία με αιωνόβια πλατάνια και λεύκες κοντά σε πηγή, ανατολικά του οικισμού, ενώ ανατολικότερα από τα ερείπια χτίστηκε το 1993 νέα εκκλησία προς τιμή της Αγίας Τριάδας. Ωστόσο στην Τριάδα τα Θεία Πάθη του Χριστού και η Ανάσταση γιορτάζεται στην εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα πολιούχου του χωριού. Η Ανάσταση γίνεται με εκκωφαντικό τρόπο στον περίλαμπρο Ναό του Αγίου Σπυρίδων με βαρελότα και δυναμιτάκια, ενώ συγκεντρώνεται ο απόδημος κόσμος του χωριού από όλη την Ελλάδα και δημιουργείται συνωστισμός. Στα σπίτια φτιάχνουν αρνί, μαγειρίτσα, κοκορέτσι, κοντοσούβλι, όλα μόνοι τους, και τα κεράσματα δίνουν και παίρνουν, σε φίλους και επισκέπτες.

Στην Τριάδα η πασχαλινή βόλτα απαιτεί καφέ και τσίπουρο στο Coffee 10.

 

Coffee 10

Το coffee shop στην Τριάδα στο οποίο θα ζήσετε το πασχαλινό mood του χωριού είναι το Coffee 10. Η απίστευτη ποικιλία Capri της Dimello δημιουργεί τον καλύτερο espresso στην Τριάδα, μαζί με finger food όπως πίτσα, τοστ, burgers, σαλάτες, αλλά και τον απίστευτο μεζέ για τσίπουρο και ουζάκι, κάνουν το Coffee 10 σημείο αναφοράς στην Τριάδα.

Τηλέφωνο: 2228 096540

 

Άτταλη

Δύο Ναοί κοσμούν την Άτταλη ο Ιερός Ναός Αποτομής Αγίου Ιωάννου Προδρόμου, η κεντρική εκκλησία του χωριού και η γραφική πέτρινη εκκλησία των Εισοδίων της Θεοτόκου. Στην Άτταλη η ακολουθία του Επιταφίου έχει ως συνεπακόλουθο να συγκεντρώνονται όλες οι γυναίκες του χωριού στον Ιερό Ναό Αποτομής Αγίου Ιωάννου Προδρόμου για να στολίσουν τον Επιτάφιο, ενώ η Ανάσταση γιορτάζεται με εμφατικό τρόπο στον περίγυρο της μεγάλης αυτής εκκλησίας με βεγγαλικά που δημιουργούν μια πρωτόγνωρη ατμόσφαιρα χαράς.

Στην Άτταλη η πασχαλινή γαστρονομία περνάει από την Ταβέρνα «ο Λευτέρης».

 

Ταβέρνα «ο Λευτέρης»

Η αυθεντική κουζίνα του τόπου περνά από την ταβέρνα «ο Λευτέρης» με το μυρωδάτο κοκορέτσι και κοντοσούβλι, το κοκκινιστό μοσχάρι και ζυγούρι στιφάδο, πιάτα προσηλωμένα στην παράδοση του χωριού. Το έθιμο του Πάσχα τηρείται με το αρνάκι και το κατσικάκι που είναι ντόπια και ψήνονται με ζήλο και μεράκι. Είναι οι πρώτοι που έφεραν το τυροπιτάρι στην περιοχή, με φύλλο που το ανοίγουν μόνοι τους, ενώ οι αχνιστοί λουκουμάδες με αυθεντικό μέλι της περιοχής, ολοκληρώνουν τη γευστική πανδαισία. Επίσης η οικογένεια της Ταβέρνας «ο Λευτέρης» είναι η μοναδική που διαθέτει στην Άτταλη 7 γκαρσονιέρες προς ενοικίαση για διαμονή, πλήρως εξοπλισμένες.