Ο Μητροπολίτης Χαλκίδος, Ιστιαίας και Βορείων Σποράδων, Χρυσόστομος, μιλάει στο GHETTO για τη φιλανθρωπία και τους νέους

Τον σεβασμιότατο Μητροπολίτη Χαλκίδος, Ιστιαίας και Βορείων Σποράδων, Χρυσόστομο, συνάντησα για πρώτη φορά στο γραφείο που εργάζεται στη Μητρόπολη, απέναντι από τον Ιερό Ναό της πολιούχου Αγίας Παρασκευής. Προσηνής, γήινος και συνετά πνευματικός με καλωσόρισε με το κέρασμα του οδοιπόρου, διατηρώντας το πνεύμα της φιλοξενίας, το οποίο είναι χαραγμένο στη θρησκευτική παράδοση και τηρείται και στο πιο απομακρυσμένο μοναστήρι. Το θέμα της φιλοσοφικής μας συζήτησης περισσότερο, παρά συνέντευξης ήταν διττό και βαθειά εκκλησιαστικό,  Φιλανθρωπία και Νέοι.

Χωρίς ενδοιασμούς μου εξήγησε πως είναι οι δύο βασικοί τομείς της ποιμαντικής δραστηριότητας. Η θέση της Εκκλησίας αλλά και όλο της το έργο, διοικητικό, ποιμαντικό, διδακτικό είναι στην κυριολεξία φιλανθρωπία, από αγάπη για τον άνθρωπο. Συνεχίζει παρατηρώντας ότι ο κόσμος συνήθως τη φιλανθρωπία την περιορίζει στην ανταπόκριση της Εκκλησίας σε υλικά αιτήματα του ανθρώπου. Στην πραγματικότητα η θέση της Εκκλησίας όταν μιλάμε για κατήχηση, διοίκηση είναι όλα φιλανθρωπία, καταλήγοντας στο παράδειγμα και της μαθητείας του Χριστού, είναι και αγαθός και φιλάνθρωπος, αποδεδειγμένα φιλάνθρωπος με την  Εναθρώπισή του και τη σταυρική του θυσία.

Τι σημαίνει φιλανθρωπία για εσάς και τι σημαίνει στην εκκλησιαστική και χριστιανική κοινότητα;

Αρχίζοντας από την επίσκεψη των ονομάτων θα πω το γνωστό, ότι η φιλανθρωπία είναι μια σύνθετη λέξη. Προέρχεται από το ρήμα φιλώ που σημαίνει αγαπώ και το ουσιαστικό άνθρωπος.

Άρα φιλανθρωπία θα πει αγάπη για τον άνθρωπο! Στην Ορθόδοξη Εκκλησία μαθαίνουμε ότι είναι χρέος μας και οφειλή να αγαπούμε τον άνθρωπο, γιατί είναι πλασμένος από τον ίδιο τον Θεό και μάλιστα κατ΄ εικόνα του Θεού και καθ΄ ομοίωσίν Του. Άλλωστε και ο όρος  «κοινότητα» που σωστά χρησιμοποιήσατε αυτό ακριβώς δείχνει. Ανθρώπους που μοιράζονται την ζωή τους, επειδή αγαπώνται και όχι επειδή απλά ζουν ή συνυπάρχουν στον ίδιο τόπο. Αυτή η πίστη της Εκκλησίας δίνει νόημα στην ύπαρξή μας, γιατί μας ελευθερώνει από την τυραννία του εγωισμού και μας ανοίγει τον δρόμο της αναφοράς και της κοινωνίας με τον συνάνθρωπο.

Ο Μητροπολίτης Χρυσόστομος μου εκμυστηρεύεται ότι ως Μητρόπολη  δεν υστερούν σε υλικές και πνευματικές παροχές. Δίνονται μέσα από τα ιδρύματα, τα δύο γηροκομεία, αναμένεται η ίδρυση και του τρίτου, καθώς έχει γίνει αίτημα για το κτήριο, το ορφανοτροφείο, τις εκκλησιαστικές κατασκηνώσεις, τα κέντρα στήριξης της οικογένειας. Επίσης αναφέρει τη Λειτουργία του Γενικού Φιλόπτωχου Ταμείου και των Ενοριακών Φιλόπτωχων Ταμείων. Αποτιμά την υλική υποστήριξη της Μητρόπολης σε ένα σύνολο 2,2 εκατομμύρια ευρώ

Πως η φιλανθρωπία αντικατοπτρίζεται στο ποιμαντικό και υλικοτεχνικό σας έργο;

Όλο το έργο της Εκκλησίας είναι φιλανθρωπικό έργο! Χρειάζεται να το διευκρινίσουμε και να το επισημάνουμε αυτό, γιατί, συνήθως, στο μυαλό πολλών ανθρώπων, με τον όρο φιλανθρωπία εννοούν τις υλικές παροχές της Εκκλησίας προς τους ενδεείς συνανθρώπους μας, γι’ αυτό και μερικοί λένε, «εγώ δεν θέλω φιλανθρωπία!» και εννοούν δεν θέλω ελεημοσύνη…

Το ποιμαντικό έργο της Εκκλησίας είναι πνευματικό και υλικό! Ο όρος  «ποιμαντικό» φέρνει στο νου μας τον ποιμένα (τσοπάνη), ο οποίος φροντίζει τα πρόβατα της μάνδρας του, πρώτον μεν, να έχουν ασφάλεια (να μην τα αρπάξει ο λύκος), δεύτερον δε, να έχουν τροφή σε χλοερά λιβάδια… Και έχει μαζί τους σχέση. Γνωρίζουν τη φωνή του, τα καθοδηγεί και εκείνα ακολουθούν με εμπιστοσύνη!

Η Εκκλησία ονομάζεται Ποίμνη, λογικών, όμως, προβάτων! Ο Επίσκοπος και ο Ιερέας Ποιμένες, πάλι λογικών προβάτων! Πρότυπό τους έχουν τον Χριστό, που ονόμασε τον εαυτό Του Καλό Ποιμένα, που μάλιστα θυσιάστηκε υπέρ των προβάτων!

Πρωτίστως, λοιπόν, αγωνία και φροντίδα της Εκκλησίας είναι να φυλάξει σώα τα λογικά πρόβατα (τα ανθρώπινα μέλη Της) από τον νοητό λύκο (τον διάβολο) και να τα οδηγήσει στην ουράνια Βασιλεία του Θεού! Στην αιώνια Ζωή! Ωστόσο, δεν αδιαφορεί και για τις υλικές ανάγκες των ανθρώπων, διδάσκοντας μάλιστα ηχηρά ότι ο δρόμος για την Βασιλεία του Θεού περνάει από την γη!

Και κάτι άλλο πολύ συγκινητικό! Ο Χριστός μας λέγει ότι έχει και άλλα πρόβατα, που δεν ανήκουν στην αυλή Του και πρέπει και αυτά να τα οδηγήσει στην εμπιστοσύνη Του, να ακούσουν την φωνή Του και να ενταχθούν στην ποίμνη Του. Και αυτό είναι το ιεραποστολικό έργο της Εκκλησίας προς τους εκτός Αυτής, με σεβασμό φυσικά στην Θεόσδοτη ελευθερία των ανθρώπων!

Η Φιλανθρωπία εμπεριέχεται στη χριστιανική διδασκαλία;

Η καρδιά της χριστιανικής διδασκαλίας είναι η Φιλανθρωπία! Ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός, μας εδίδαξε ότι όλος ο Νόμος και οι Προφήτες συμπεριλαμβάνονται σε δύο εντολές, που κοινό τους χαρακτηριστικό έχουν την αγάπη! Αγαπήσεις Κύριον τον Θεόν σου, είπε και την χαρακτήρισε ως πρώτη και μεγάλη εντολή. Και δεύτερη εντολή, όμοια με την πρώτη, (Ο Χριστός την χαρακτήρισε έτσι) αγαπήσεις τον πλησίον σου, ως σεαυτόν! Αυτό το πλησίον, είναι τροπικό όχι τοπικό, δείχνει τρόπο και όχι τόπο! Και είδατε μέτρον της προς τον πλησίον αγάπης; το ως σεαυτόν, ο εαυτός μας! Γιατί; Γιατί τον αγαπάμε περισσότερο από όλους και όλα και κάποτε και άρρωστα, δηλαδή εγωϊστικά!

Ο Απόστολος και ευαγγελιστής Ιωάννης, ο Θεολόγος, θεωρεί την αγάπη προς τον συνάνθρωπο ως λυδία λίθο της προς τον Θεόν αγάπης! Και τί λέγει; Εάν κάποιος ισχυρισθεί ότι αγαπάει τον Θεό και τον αδελφό του τον μισεί, αυτός είναι ψεύτης! Και την τοποθέτησή του αυτή την εξηγεί με το εξής λογικό επιχείρημα: Πώς είναι δυνατόν να αγαπάς τον Θεό που δεν τον βλέπεις και να μισείς τον αδελφόν και συνάνθρωπόν σου, με τον οποίο συναναστρέφεσαι καθημερινά;

Είναι κρυστάλλινη η διδασκαλία και το ήθος το εκκλησιαστικό: Εάν έχεις καρδιά, δηλαδή, εάν αγαπάς, τότε μπορείς να σωθείς!

Άλλωστε και το όνομα Εκκλησία, αυτό σημαίνει. Σώμα, ενότητα, κοινωνία αγάπης!

Το Μουσείο, γενικά, ως πνευματικό έργο εστιάζει στις εκκλησιαστικές αρχές τις οποίες πρεσβεύετε;

Στο Μουσείο του Μικρασιατικού Πολιτισμού, που πρόσφατα δημιουργήσαμε στο Ιερό Προσκύνημα του Οσίου Ιωάννου, στο Νέο Προκόπιο Ευβοίας, εκθέτουμε κειμήλια, τα οποία οι πρόσφυγες του Προκοπίου της Καππαδοκίας έφεραν μαζί τους, όταν αναγκάσθηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους, μετά την μικρασιατική καταστροφή.

Στόχος μας είναι, οι επισκέπτες του και, μεταξύ αυτών, κυρίως οι νέοι, να ακούσουν το μυστικό, το σιωπηρό μήνυμα που εκπέμπουν αυτά τα εκθέματα και χαρακτηρίζουν τους κομιστές τους…

Ότι, δηλαδή, δεν διανοήθηκαν ότι μπορούν να ζήσουν χωρίς την Πίστη στο Θεό, την αγάπη στην Παναγία και τους Αγίους, την ζωή την λατρευτική της Εκκλησίας και τα ιδανικά της φιλοπατρίας!

Για τον λόγο αυτό, προτίμησαν, αντί άλλων υλικών αγαθών, να τα μεταφέρουν στην νέα πατρίδα τους, με αμέτρητους κόπους, θυσίες και κινδύνους! Αυτά μάλιστα είναι και οι αδιάψευστοι μάρτυρες του Πολιτισμού, τον οποίο είχαν και της αρχοντιάς που τους διέκρινε, πράγμα που ομολογούν και οι αλλόπιστοι στην παλαιά πατρίδα συντοπίτες τους…

Η συζήτηση φτάνει στη Δωρεά του Αρχιερατικού Σάκκου του Μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσοστόμου, που ως Ghetto Magazine αναδείξαμε στην παρουσίαση του Μουσείου Μικρασιατικού Ελληνισμού του Προκοπίου και μου εξηγεί πως έφτασε στα χέρια του, αλλά και τη συνειδητή επιλογή του για τη η θέση του στο Μουσείο, μαζί με όλα τα κειμήλια που έφεραν οι πρόσφυγες. Πιστεύει ακράδαντα ότι είναι ιδιαίτερη ευλογία, ένας πνευματικός θησαυρός, μια στολή που φορούσε ένας Άγιος, και στη συνέχεια μάρτυρας της πίστης και της πατρίδας. Μιλώντας με θέρμη για αυτόν τον Επίσκοπο, τον Μητροπολίτη Σμύρνης, αποθέτει και ένα μήνυμα γα το ποίμνιο, για αυτήν την παρουσία, την πίστη στο Χριστό και στην πατρίδα που τον έκανε να μην ανεχθεί τη λύση που του πρότειναν οι εκπρόσωποι των μεγάλων δυνάμεων να τον φυγαδεύσουν. Γιατί όπως εξιστορεί ο σεβασμιώτατος, ο Χρυσόστομος Σμύρνης είπε το ηρωικό «οι Ορθόδοξοι Επίσκοποι δεν εγκαταλείπουν το ποίμνιό τους αλλά μοιράζονται  την τύχη που θα έχουν εκείνοι». Αφού τον παρέδωσαν στο όχλο και υπέμεινε φρικτά βασανιστήρια, του έσκισαν τα ράσα, του ξερίζωσαν τα γένια, τα μαλλιά, του έκοψαν τα αυτιά, τη μύτη, του έβγαλαν τα μάτια με τη λόγχη και τον έδεσαν από το λαιμό και τον διαπόμπευσαν, ωστόσο αυτός όποτε είχε το κουράγιο μέσα από το μαρτύριό του ευλογούσε το λαό και τελικά του έκοψαν και τα δύο χέρια, μέχρι που κάποιος τον λυπήθηκε και του έδωσε χαριστική βολή. Αποτελεί ένα διηνεκές μήνυμα στο δικαιωματισμό αυτή η θυσία, ένα μήνυμα που δεν πρέπει να ξεχαστεί, μας συνοψίζει.

Η δωρεά του Αρχιερατικού Σάκκου του Μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσοστόμου, ο οποίος εκτίθεται στον πάνω όροφο του Μουσείου Μικρασιατικού Ελληνισμού του Προκοπίου, ποιο νόημα αποπνέει;

Ο Αρχιερατικός αυτός σάκκος ήλθε στα χέρια μου, από τον αείμνηστο Αρχιμανδρίτη π. Νεκτάριο Τσούβαλη, ο οποίος υπηρέτησε ευόρκως την Ιεράν μας Μητρόπολιν, ως Αρχιερατικός Επίτροπος Χαλκίδος και Προϊστάμενος του Ι. Ν. Ευαγγελιστρίας Κανήθου. Στα χέρια του π. Νεκταρίου έφθασε από τον αείμνηστο καθηγητή Πανεπιστημίου Λεωνίδα Φιλιππίδη (διετέλεσε και Γραμματεύς του Αγίου χρυσοστόμου Σμύρνης), τον οποίο είχε καθηγητή ο π. Νεκτάριος στα χρόνια των σπουδών του στην Ριζάρειο Εκκλησιαστική Σχολή Αθηνών.

Η ταπεινότης μου τον προσέφερε στο Μουσείο του Μικρασιατικού πολιτισμού, εις μνημόσυνον αιώνιον, αυτού του όντως μεγάλου Ιερομάρτυρος της Εκκλησίας και γενναίου ήρωος της Πατρίδος, ο Οποίος, καίτοι είχε την ευκαιρία να φύγει και να σωθεί, κατά την καταστροφή της Σμύρνης, δεν εγκατέλειψε το Ποίμνιό Του, αλλά έμεινε και υπέμεινε φρικτά βασανιστήρια και μαρτυρικό θάνατο!!!

ΔΕΝ λιποτάκτησε, όπως θάκανε ένας «φιλοτομαριστής», αλλά έμεινε πιστός στις αρχές Του και τις απαιτήσεις του Αρχιερατικού Του αξιώματος! Αληθινά ελεύθερος άνθρωπος, με αφοβία θανάτου και πίστη στην Ανάσταση και την αιώνια ζωή, αλλά και με την βεβαιότητα ότι ο μαρτυρικός θάνατός του θα βοηθήσει ποικιλοτρόπως…

Ζωή με αγάπη για το πλησίον, με πνεύμα και ύλη για το πλησίον. Η Εκκλησία έχει στη φαρέτρα της εκτός της αγάπης, να ικανοποιεί και τις ανάγκες διαβίωσης των πτωχών;

Ασφαλώς! Διαχειρίζεται με διαφάνεια και φόβο Θεού, όσα οι πιστοί, τα μέλη Της, δηλαδή, της εμπιστεύονται και της προσφέρουν, με το κεράκι που ανάβουν στους Ιερούς Ναούς, αλλά και με δωρεές και τα διαθέτει για την ανακούφιση του ανθρώπινου πόνου.

Έχει τα Ιδρύματά της (2 Γηροκομεία και 1 που θα λειτουργήσει συντόμως, Ορφανοτροφείο, παιδικές Κατασκηνώσεις, Κέντρο Στήριξης της Οικογένειας, Γενικό Φιλόπτωχο Ταμείο, με ενοριακά παραρτήματα, Σπίτια Γαλήνης και Συσσίτια, Τράπεζες τροφίμων και Ενδυμάτων, Κοινωνικά Ιατρεία-Φαρμακεία) ενισχύει οικονομικά αδύναμους και ασθενείς, χορηγεί βοηθήματα σε σπουδαστές και φοιτητές κ.ο.κ. Υπάρχει και Κέντρο προλήψεως αυτοκτονιών.

Ακόμη έχει ομάδες εθελοντών που συμπαρίστανται στο Νοσοκομείο και όπου χρειάζεται «κατ’οίκον». Για όλα αυτά δαπανά γύρω στα 2.500.000 ευρώ ετησίως!

Ελληνικό Κράτος Πρόνοιας και Εκκλησιαστική Φιλανθρωπία. Υπάρχει διακεκομμένη γραμμή; Σημείο κοινής πλεύσης;

Σε επίπεδο Περιφέρειας και τοπικό επίπεδο κυρίως υπάρχει αγαστή συνεργασία, όπως, κατά την γνώμη μου, πρέπει να υπάρχει σε όλα τα επίπεδα, αφού διακονούμε τους ίδιους ανθρώπους.

Πολλά από τα έργα μας (κυρίως τα κτιριακά) έχουν την συνδρομή και της Περιφέρειας και των Δήμων μας. Και είναι μια ευκαιρία, για άλλη μια φορά, να ευχαριστήσω θερμά τους εκπροσώπους τους, που με πολύ φιλότιμο και αγωνία πραγματική σπεύδουν στην βοήθειά μας. Συνεργαζόμαστε, ναι, ευτυχώς για μας και τον τόπο μας, που συνεργαζόμαστε και δεν ανταγωνιζόμαστε ούτε κατά διάνοιαν.

Η κουβέντα μας κατευθύνεται στο δεύτερο άξονα της θεματολογίας μας τους Νέους. Αρχικά, μας εξομολογείται ότι δεν έχουν όλοι οι κληρικοί αυτήν την επιθυμία, τα χαρίσματα και τον τρόπο, ωστόσο όλοι τους αγωνίζονται για την επαφή και μια επικοινωνία με τους νέους ανθρώπους, υπερτονίζοντας ότι από το 1976 εργάζεται σε αυτόν τον τομέα, με φιλοτιμία, με συνέπεια να μην έχει  ποτέ πρόβλημα εκ μέρους των νέων ανθρώπων. Άλλωστε ως ο ίδιος εξομολογητής θεωρεί ότι νέοι και τα παιδιά όταν νιώσουν ότι κάποιος τους αγαπάει ανταποκρίνονται με μεγάλη προθυμία. Ωστόσο με περηφάνια μας περιγράφει πως οι κληρικοί δουλεύουν με νεανικές συντροφιές που υπάρχουν στις ενορίες, διοργανώνουν ομιλίες, διαλέξεις, τη  χορωδία και την ορχήστρα των νέων, τη Σχολή Βυζαντινής Μουσικής, τις επισκέψεις που κάνει ο ίδιος ο Μητροπολίτης στα σχολεία και έχει τη δυνατότητα με τα παιδιά να δεχτεί απορίες και ερωτήσεις και γενικότερα τις θέσεις, τον αντίλογο, τις κατασκηνώσεις που είναι ένα σπουδαίο ποιμαντικό έργο, τις μαθητικές εκδρομές, τις λειτουργίες στις οποίες ψάλλουν μετά από προετοιμασία τα παιδιά στη λατρεία της Εκκλησίας.

Ποιες οι δράσεις της Μητρόπολης Χαλκίδος, Ιστιαίας και Βορείων Σποράδων για τους Νέους;

Λειτουργούμε: α) Νεανικές Κατηχητικές συνάξεις σε όλες τις Ενορίες, ενώ σε μεγάλες Ενορίες υπάρχουν και τα νεανικά Κέντρα με πολλές δραστηριότητες.

β) Σχολή Βυζαντινής Μουσικής, Σχολή εκμαθήσεως Νοηματικής γλώσσης, Σχολές Κατασκηνωτικών και Κατηχητικών Στελεχών, Χορωδία και Ορχήστρα Νέων στην Χαλκίδα, χορωδίες και τμήματα εκμάθησης παραδοσιακών χορών, αλλά και μουσικών οργάνων στο κέντρο, αλλά και στην ευρύτερη Περιφέρεια. Φροντιστήριο Έλληνος λόγου, φιλολογικές βραδυές κ.λπ

γ) Εκκλησιαστικές Κατασκηνώσεις, όπου φιλοξενούνται δωρεάν 800 περίπου παιδιά κάθε καλοκαίρι.

δ) Επισκέψεις τακτικές στα Σχολεία του Μητροπολίτου και συνεργατών του, εκκλησιασμοί Σχολείων, θείες λειτουργίες για τα παιδιά που διαγωνίζονται στις πανελλήνιες εξετάσεις.

ε) Συναντήσεις με φοιτητές και φοιτήτριες, αλλά και διαδικτυακή επικοινωνία μαζί τους.

στ) Βιβλιοθήκη.

ζ) Διάλογοι και εξομολογήσεις.

Η συζήτηση φτάνει στα φοιτητικά μου χρόνια και στον Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο, τον οποίο μελετούσα με θαυμασμό, τον πρώτο Ιεράρχη που προσέγγισε με αγαστό τρόπο τις νεανικές καρδιές. Το πνεύμα του αείμνηστου Χριστοδούλου ως επίσκοπου έχει μια ευρύτητα, μας επεξηγεί ο Μητροπολίτης. Την ευρύτητα τη δίνει η αγάπη για τους νέους ανθρώπους. Όταν ο Χριστόδουλος είπε «ελάτε με το σκουλαρίκι στο αυτί», ο σεβασμιώτατος Χρυσόστομος μας πιστοποιεί ότι το χάρηκε γιατί ο αξιομνημόνευτος αυτός Ιεράρχης είχε το πνεύμα του Χριστού, καθώς Αυτός μας λέει ελάτε οι πάντες. Τα νέα παιδιά έχουν απογοητευθεί από τα συστήματα και μέσα σε αυτούς  είναι και οι εκπρόσωποι της Εκκλησία, δεν φείδεται αυτοκριτικής ο Μητροπολίτης. Ο Χριστόδουλος συνάντησε μια μεγάλη αντίδραση από θρησκευτικούς ανθρώπους που δεν κατάλαβαν το πνεύμα του και δεν πίστευαν την αναμορφωτική δύναμη που είχε η Εκκλησία, ενώ υπήρξαν επίσης κάποιοι από τους αποδέκτες του μηνύματος που το είδαν ακόμα περισσότερο large με αρνητικές συνέπειες. Αυτά τα παιδιά με τα σκουλαρίκια και τα τατουάζ εκπέμπουν μια ανάγκη και θέλουν να πουν προσέξτε με, καταλήγει.

Από την μακρόχρονη εμπειρία του στην εξομολόγηση ο σεβασμιώτατος θεωρεί ότι τα παιδιά έχουν  μια ειλικρίνεια που δεν τη βρίσκεις στους μεγάλους, λύνουν και την πιο μικρή βίδα της ζωής τους, ενώ οι μεγάλοι δεν έχουν την ίδια διάθεση Τα παιδιά αν δουν αγάπη και ειλικρίνεια λύνονται στην κυριολεξία. Ο Χριστόδουλος είχε πράγματι καρδιά, ξεχωριστό χαρακτήρα, έθιγε πράγματα που έβρισκαν απήχηση στις καρδιές των ανθρώπων, και ήταν τα ίδια πράγματα που προξένησαν και την εις βάρος τους πολεμική και τα ίδια τα μέσα τα οποία τον προέβαλαν και τα οποία τον χρησιμοποιούσαν με μια επικοινωνιακή διάθεση ήταν εκείνα που τον κατακρεούργησαν σε κάποιες στιγμές, μας αναλύει ο Μητροπολίτης.

Ανοίγουμε στη συνέχεια το φάκελο μιας μάστιγας. Ναρκωτικά. Στις κατασκηνώσεις, μας περιγράφει, φιλοξενούνται παιδιά που βρίσκονται στο στάδιο της απεξαρτήσεως και έχουν αναπτύξει και ένα σύνδεσμο για τον υπόλοιπο χρόνο και ο ίδιος βλέπει πόσο δύσκολος είναι ο αγώνας και με όλα αυτά το πόσο όμορφος. Τα ναρκωτικά είναι το αποτέλεσμα ενός φαύλου κύκλου που αναπαράγεται μέσα στην οικογένεια, καθώς οι έννοιες καλός, καλύτερος υπάρχουν στην οικογένεια, αλλά ίσως να λείπει έναν σύνδεσμο επικοινωνίας με τα παιδιά, να αντιλαμβάνεται και να καλύπτει τις ανάγκες τους, αποφαίνεται στωικά.

Θεωρείται ότι η Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία αφουγκράζεται τον κοινωνικό φιλελευθερισμό των νέων, τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς τους; Με ποιον τρόπο προσπαθεί να τους φέρει κοντά στο Χριστό;

Με την βεβαιότητα ότι οι νέοι αποτελούν, ως μέλη της Εκκλησίας, το μέλλον της, αγωνίζεται με μητρική στοργή να συνομιλήσει μαζί τους, με στόχο να τους βοηθήσει στην ανακάλυψη του νοήματος της ζωής και να παρουσιάσει τον αυθεντικό τρόπο της ζωής! Και Ζωή είναι ο Χριστός, που έγινε και άνθρωπος και ήλθε στη γη για να φέρει σε μας ζωή και περίσσεια και ποιότητα ζωής! Οφείλουμε οι Κληρικοί, τα παιδιά που βαπτίσαμε να τα φροντίσουμε, ώστε να γίνουν συνειδητά μέλη της Εκκλησίας. Επειδή, όμως, το περιβάλλον μας είναι σήμερα πολυπολιτισμικό, δεν πρέπει να προσπερνούμε με αδιαφορία και τα άλλα νέα παιδιά, που δεν ανήκουν στην αυλή του Χριστού. Η Εκκλησία, έχει, βέβαια, να αντιμετωπίσει την ανταγωνιστική δράση των αθέων, των αιρετικών και διαφόρων άλλων που αυτοχαρακτηρίζονται προοδευτικοί, ενώ την Εκκλησία την παρουσιάζουν αναχρονιστική και σκοταδιστική! Και ο ήκιστα ηθικός, μάλλον υλιστικός τρόπος ζωής, με κύρια χαρακτηριστικά την σαρκολατρεία, την φιλαργυρία και την πλεονεξία, το ψέμμα και την απάτη, τα ναρκωτικά και τις άλλες ποικίλες εξαρτήσεις, τις πράξεις βίας και εγκληματικότητος, που διαρκώς λανσάρονται ως επιλογές ανθρώπων που τάχα ξέρουν να ζουν τη ζωή τους, είναι σοβαρό εμπόδιο στο έργο το εκκλησιαστικό. Είναι, πράγματι, ορμητικό το ρεύμα αποϊεροποίησης της ζωής και διακοπής κάθε ουσιαστικής σχέσης με την Εκκλησία… Ανατρέπονται παραδόσεις αιώνων, ισοπεδώνονται θεσμοί, προβάλλονται αντίθετα με την διδασκαλία του ιερού Ευαγγελίου πρότυπα ζωής και, με το πρόσχημα υπερασπίσεως δικαιωμάτων, επιβάλλονται με την απειλή και την πυγμή του νόμου. Σκληρός και αδυσώπητος, πράγματι ο πόλεμος… Ευάριθμοι οι φιλότιμοι και ικανοί εργάτες, αλλά μεγάλη η δύναμις της Πίστεως στον Θεό! Αυτή η πίστη δίνει θάρρος!

Οι εργάτες της Εκκλησίας οφείλουν να ακούνε τον προβληματισμό και την αγωνία των νέων ανθρώπων, να αντέχουν τον αντίλογο και να διαλέγονται, αντί να μονολογούν και να είναι έτοιμοι, αντί όποιου κόστους, να μιλάνε αληθινά και την Αλήθεια! Τα παιδιά, κατά βάθος, παραδέχονται αυτούς που έχουν τέτοια κουράγια και μακροπρόθεσμα ίσως ωφελούνται από το παράδειγμα.

Και δεν πρέπει κανείς μας να λησμονεί αυτό που μας είπε ο Χριστός: Η οδός Του είναι στενή, γι’αυτό και λίγοι την προτιμούνε, ενώ η άλλη οδός (η αντίχριστη) είναι πλατειά, με πολλούς ακολούθους, αλλά οδηγεί στην απώλεια. Η Εκκλησία πρέπει να παρουσιάζει την ενυπόστατη Αλήθεια, τον Χριστό και να μην νοθεύει την διδασκαλία Της και το ήθος Της, γιατί έτσι θα προδώσει την αποστολή Της και τα παιδιά Της και τους νέους Της… Ο Χριστός είναι απαιτητικός! Επιθυμεί να αγαπάται από τους ανθρώπους, δεδομένου ότι Αυτός πρώτος και μέχρι θανάτου σταυρικού μας αγάπησε, και θέλει τα πλάσματά Του να επιλέγουν και δη ελεύθερα ό,τι τα ανεβάζει και τα μεταμορφώνει, τα κάνει αληθινά! Η μετάλλαξη του ανθρώπου, πάντως, δεν είναι πρόοδος, είναι καταστροφή του!

Στο σημείο αυτό θίγουμε το λεπτό πρίσμα της πνευματικότητας. Ο Μητροπολίτης αναρωτάται για το πόσο η πνευματικότητα καλλιεργείται σήμερα, υπάρχουν άνθρωποι πνευματικοί, δουλεύουν προς αυτήν την κατεύθυνση, δυστυχώς ο τρόπος ζωής που μας περιβάλλει είναι υλιστικός. Η συνέχεια του λόγου έφερε τους τρόπους  επικοινωνίας της Εκκλησίας και με πρότυπο τον Χριστόδουλο ο Μητροπολίτης αντιπαραθέτει την παραβολή με το ανέκδοτο. Το σημείο επαφής με τον άνθρωπο, μας εξηγεί, αποτελούν οι χρήσιμες εικόνες που του είναι οικείες προσιτές. Ο Χριστός παίρνει εικόνες από την πραγματικότητα και τις μεταδίδει με την παραβολή με τρόπο εύληπτο. Η Θεία Πρόνοια για την οποία μιλάει ο Χριστός με την ακόλουθη παραβολή «κοιτάξτε τα πετεινά του ουρανού και τα κρίνα του αγρού, αν ο Θεός ενδιαφέρεται για αυτά δεν θα ενδιαφερθεί για εσάς ως ανώτερα παιδιά του», μας φέρνει ως παράδειγμα. Στο εγχειρίδιο δογματικής στη Σχολή μου, συνεχίζει ο Μητροπολίτη, υπάρχει και η διατύπωση της πίστης με επιστημονικό τρόπο. Αλλά αυτό που  μένει από τα δύο στους ανθρώπους, είναι απλό, η παραβολή μένει. Το ανέκδοτο χρησιμοποιείται σαν σημείο επαφής, με τη χρήση της καθημερινής γλώσσας, μπορεί και κεντρίζει την προσοχή. Το «Σας πάω» και το ανέκδοτο του Χριστόδουλου, είναι ένα ξεκάθαρο μέσο για να ακούσουμε ως νέοι, για να δούμε τη θέση τους. Το ανέκδοτο και η ατάκα χρησιμοποιούνται ως όχημα όχι ως αυτοσκοπός, ως μέσο για να φτάσεις στον προορισμό και με αυτόν τον τρόπο ο ιεράρχης δείχνει ότι ξέρει να προσεγγίζει, μιλάει στο επίπεδο των ακρατών του, ηλικιακά, με άριστη γνωσιολογία του ακροατηρίου, εύρυθμη αμεσότητα, κριτικό άνοιγμα προς την κοινωνία, επικοινωνεί ότι δεν είναι απρόσιτος. Αυτό άλλωστε είναι το χαρακτηριστικό του Θεού δεν είναι απρόσιτος αλλά είναι προσιτός, καταλήγει ο σεβασμιότατος. Η ίδια η Εκκλησία χρησιμοποιεί τη φράση «ο Θεός ήλθε και εσκήνωσεν εν ημίν», και σημαίνει ότι μπήκε στη σκηνή μας με την έννοια της καθημερινής σκηνής και της σκηνής της καρδιάς κάθε ανθρώπου, μας αντιπαραβάλλει ο Μητροπολίτης.

Σημερινή Εποχή και Νεανική κουλτούρα. Σε μια εποχή που η κοινωνικοπολιτιστική κουλτούρα των νέων χαρακτηρίζεται από την ψηφιοποίηση της ζωής, τη γρήγορη πρόσβαση στο διαδίκτυο, την τεχνητή νοημοσύνη, πως ο χριστιανικός λόγος προσεγγίζει τα καινούργια δεδομένα της καθημερινότητας και πώς αυτός αντανακλάται στα νέα παιδιά;

Η Εκκλησία δεν μπορεί παρά να χαίρεται με την πρόοδο του ανθρώπου και μάλιστα την τεχνική. Σε καμμία, όμως, περίπτωση δεν απολυτοποιεί και δεν θεοποιεί την όποια πρόοδο. Είναι αξιοθαύμαστη η ταχύτατη πρόσβαση στο διαδίκτυο και στην διακίνηση της γνώσης και της πληροφορίας. Σπουδαιότατη η ωφέλεια από την καλή χρήση.

Υπάρχουν, ωστόσο, και κίνδυνοι! Πρώτος και μεγάλος η εξάρτηση! Πολλοί θυσιάζουν την ελευθερία τους και γίνονται δούλοι του επιτεύγματός των. Το κινητό, παραδεχόμαστε όλοι, έχει γίνει προέκταση του χεριού μας. Ακόμη και την προσευχή μας διακόπτουμε (το βλέπουμε συχνότατα στους Ι. Ναούς, ακόμη και την ώρα που τελείται η Θεία Λειτουργία και σε μεγάλους στην ηλικία ανθρώπους) προκειμένου να μιλήσουμε!

Πόσες φορές, στο ίδιο τραπέζι, στην ίδια παρέα, παρατηρούμε ο καθένας να ασχολείται με το κινητό του, συμβάλλοντας στην απομόνωση και την ακοινωνησία μεταξύ των ανθρώπων, συνδαιτημόνων και φίλων και στη διάλυση των σχέσεων.

Άλλος, όχι ευκαταφρόνητος κίνδυνος είναι η κυκλοφορία ψευδών ειδήσεων, των fake news και οι ποικιλώνυμες αναρίθμητες απάτες οι οποίες στήνονται ως παγίδες και καταστρέφουν ανθρώπους! Ασυνείδητοι και αδίστακτοι απατεώνες και εγκληματίες ρίχνουν, μέσω του διαδικτύου, «δίχτυα» και συλλαμβάνουν όλων των ηλικιών θύματα, πολλούς δε νέους!

Όσον αφορά την τεχνητή νοημοσύνη, δεν με προβληματίζει μόνον και μάλιστα σοβαρά, κυριολεκτικά με τρομάζει το γεγονός ότι ο εμπνευστής της παραιτήθηκε από φόβο για το τι καταστροφικό μπορεί να φέρει στο εγγύς μέλλον στη ζωή του ανθρώπου! Ας ελπίσουμε, έστω και απελπισμένα, ότι ο άνθρωπος δεν θα φθάσει  με εωσφορική έπαρση, δίχως συστολή, στην ανεπανόρθωτη ζημία. Αλήθεια, δεν δημιουργεί αγωνία η ήδη αρξάμενη συζήτηση για τον μετανθρωπισμό; Υπάρχουν και άλλα περιθώρια πριν φθάσει κάποιος στην ύβρη; Και δεν είναι αυτό (μιας και μιλήσαμε για φιλανθρωπία) η χειρότερη μορφή απανθρωπίας;

Οι νέοι, λοιπόν, να χρησιμοποιούν, ως ελεύθεροι και όχι δούλοι, την τεχνολογία.

Να έχουν πολλή περίσκεψη και κριτική διάθεση και να προσέχουν όσους επιβουλεύονται την χαρά τους και επιχειρούν να χακάρουν την καρδιά τους… να κλέψουν τον αληθινό πλούτο τους…

Το μεγάλο μας ευχαριστώ για την ακαδημαϊκή αυτή κουβέντα με τις φιλοσοφικές και επικοινωνιακές προεκτάσεις συνοδεύτηκε από την άποψη του σεβασμιώτατου Μητροπολίτη Χαλκίδος, Ιστιαίας και Βορείων Σποράδων, Χρυσόστομου για τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Ένα μέσο, όπως το Ghetto Magazine, συμβάλλει στην αναμόρφωση των αναγνωστών κι εγώ ως Μητροπολίτης συμβάλλω και συμμετέχω για να μεταδώσω την Εκκλησία, μας επεξηγεί. Ο προκάτοχός μου Μητροπολίτης, συνεχίζει, με παρότρυνε χρησιμοποιώντας το ανέκδοτο «Βίασον εισέλθον» και χρησιμοποιούσε την ιστορία μιας παρέας, που θέλει να πάει σινεμά, ένας από αυτήν βαριέται, τον πιέζουν, τελικά  έρχεται με το ζόρι και αναφωνεί μετά το πέρας της ταινίας για το πόσο ωραία πέρασε.

Αυτό ίσως να είναι η Εκκλησία, μια κοινότητα, μια παρέα που όλοι μας παρακινούμενοι από κάτι ή κάποιον μας καλεί να περάσουμε όμορφες στιγμές, με νεανικές συντροφιές και φιλάνθρωπη διάθεση. Γιατί, εν κατακλείδι, η αναμορφωτική αυτή συζήτηση με το Μητροπολίτη δεν ήταν τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο, από μια πανέμορφη στιγμή της ζωής μου.