Μια ατελείωτη ελληνική ποδοσφαιρική έρημος

Γράφει ο Γιώργος Θεοφίλης

Αύγουστος 2022 και η ποδοσφαιρική στρογγυλή θεά καθήλωσε το ελληνικό κοινό στην τηλεόραση για να παρακολουθήσει τους ευρωπαϊκούς αγώνες των ελληνικών ομάδων. Το αποτέλεσμα βαραίνει στα αυτιά και τα μάτια των περισσότερων. Αποκλεισμός όλων πλην μιας ομάδας που ηγείται στο ελληνικό ποδόσφαιρο τα τελευταίο χρόνια.

Το πρωταρχικό ερώτημα είναι αν η ηγετική θέση της σχεδόν μόνιμης πρωταθλήτριας τα τελευταία χρόνια έχει επηρεάσει το συνολικό επίπεδο όπως προκύπτει και η απορία αν έχει συρρικνώσει τις δυνατότητες και τις προσδοκίες των υπόλοιπων ομάδων. Η ποδοσφαιρική αδυναμία και οι περιορισμένες προσδοκίες των δεύτερων, τη τάξει βάση της βαθμολογίας της ΟΥΕΦΑ, ποδοσφαιρικών οργανισμών υπονοεί ότι το αθλητικό μονοπώλιο και ο μονόχνωτος ποδοσφαιρικός μονόλογος μιας ομάδας έχουν καταβαραθρώσει την ελληνική ανταγωνιστικότητα. Η απουσία εσωτερικού συναγωνισμού μεταφράζεται σε ευρωπαϊκή πανωλεθρία.

Η δεύτερη εξήγηση στην απώλεια μιας αξιοπρεπούς ευρωπαϊκής εμφάνισης των ελληνικών ποδοσφαιρικών ομάδων αποτελεί ο κατάπτυστος παραγοντισμός. Άνθρωποι άσχετοι με τον ποδόσφαιρο, με πολιτικά κριτήρια ενταγμένοι στο χώρο ή ασύδοτοι ευκαιριακοί επιχειρηματίες που προσδοκούν το εφήμερο κέρδος κάθε μορφής, μαίνονται τα σωματεία φαλκιδεύοντας την ποδοσφαιρική πρόοδο. Χαρακτηριστικά τους η επιπολαιότητα και η ανοργανωσιά, η έπαρση και η κομπορρημοσύνη, η απουσία ηθικών φραγμών τα οποία καλλιεργούν μια νοοτροπία ποδοσφαιρικής κατωτερότητας και υποτέλειας, μιας αδιάλειπτης πορείας προς το χειρότερο.

Οι ακαδημίες των ποδοσφαιρικών ομάδων ακολουθούν τα βήματα του παραγοντισμού με τον οποίο εμπλέκονται διοικητικά και μεθοδολογικά. Οι δάσκαλοι δεν υπάρχουν ή δεν μπορούν να κάνουν τη δουλειά τους με συνέπεια τα ταλέντα να στερεύουν και το ελληνικό στοιχείο να θυσιάζεται σε εκείνο το βωμό που λέγεται μεταγραφικό αλισβερίσι και στόχο έχει μόνο να αποφέρει εύκολο και συνεργατικό χρήμα. 

Η ποδοσφαιρική Ελλάδα απέχει μακράν από εκείνο το θαύμα του Ευρωπαϊκού του 2004 με ηγέτη τον εμπνευσμένο Οτο Ρεχάγκελ. Αν το ποδόσφαιρο είναι ο καθρέφτης της κοινωνίας αυτομάτως αντικατοπτρίζεται η σύγχρονη ελληνική κοινωνική πραγματικότητα. Μετανάστευση των νέων, μιζέρια, ακρίβεια, δυσκολία των νοικοκυριών να αντεπεξέλθουν στα βασικά και μια πολιτική ηγεσία η οποία κωφεύει στα εγγενή προβλήματα των πολιτών που αντί να επιλύνονται αντιθέτως διογκώνονται. Αυτή ακριβώς είναι η συνταύτιση της ελληνικής κοινωνίας με το ελληνικό ποδόσφαιρο και συνοψίζεται στην απουσία οργανογράμματος και προσανατολισμού.

Ο Μαρκ Σπιτζ, αμερικανός κολυμβητής, εννέα φορές χρυσός ολυμπιονίκης και κάτοχος παγκοσμίων ρεκόρ σε επτά αθλήματα, αναφέρει ότι «ο δρόμος για την οδό της Άνεσης περνά από τον υπόνομο». Το καναβάτσο στο οποίο βρίσκεται το ελληνικό ποδόσφαιρο ίσως να αποτελέσει το εφαλτήριο της αλλαγής σε όλα τα επίπεδα. Γιατί η μπάλα είναι γλυκιά και σε εμάς τους φιλάθλους δεν αξίζει η πίκρα.