| Αφιέρωμα Υγεία 2025 |
Ο Κωνσταντίνος Ταμπάκης Καρδιολόγος – Ηλεκτροφυσιολόγος, αρθρογραφεί στο ghettomagazine.gr
Η κολπική μαρμαρυγή αποτελεί διαταραχή του καρδιακού ρυθμού, η οποία χαρακτηρίζεται από χαοτική συστολή των κόλπων της καρδιάς με αποτέλεσμα την άρρυθμη συστολή και των κοιλιών (Εικόνα1). Αποτελεί την πιο συχνή αρρυθμία που οδηγεί σε νοσηλεία και εμφανίζεται σε περίπου 2-4% των ενηλίκων. Είναι πιο συχνή σε ασθενείς που έχουν στο ιστορικό τους και άλλους παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου, όπως η αρτηριακή υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης και η νεφρική ανεπάρκεια, καθώς και σε ασθενείς με γνωστή καρδιακή νόσο, όπως η στεφανιαία νόσος, οι βαλβιδοπάθειες και οι μυοκαρδιοπάθειες.
Εικόνα 1. Ηλεκτροκαρδιογράφημα κολπικής μαρμαρυγής.
Με την αύξηση του προσδόκιμου ζωής και την εντατικοποίηση της ανίχνευσής της, ο επιπολασμός της αρρυθμίας αυτής αυξάνεται διαρκώς, αυξάνοντας και την ανάγκη αποτελεσματικής αντιμετώπισης. Ο κίνδυνος εγκεφαλικού επεισοδίου, ο οποίος είναι πενταπλάσιος, μετριάζεται σημαντικά με τη χορήγηση αντιπηκτικής αγωγής, που αποτελεί και το ένα σκέλος της θεραπευτικής προσέγγισης. Το άλλο σκέλος περιλαμβάνει τη μείωση των επεισοδίων (στην περίπτωση της παροξυσμικής και της εμμένουσας μορφής της αρρυθμίας), καθώς η αρρυθμία αυτή τριπλασιάζει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακής ανεπάρκειας. Αυτό επιχειρείται συνήθως αρχικά με τη χορήγηση αντιαρρυθμικών φαρμάκων, με την αποτελεσματικότητά τους να κυμαίνεται από 30-50% για τα περισσότερα φάρμακα. Από την άλλη πλευρά, τα αντιαρρυθμικά φάρμακα συχνά αντενδείκνυνται ή παρουσιάζουν ανεπιθύμητες δράσεις με τη χορήγησή τους.
Η κατάλυση με καθετήρα (ablation) αποτελεί την επεμβατική μέθοδο αντιμετώπισης της κολπικής μαρμαρυγής, η οποία έχει αναδειχθεί πιο αποτελεσματική από την αντιαρρυθμική αγωγή. Χρησιμοποιείται συνήθως όταν τα τελευταία αποτυγχάνουν, πρόσφατα όμως δεδομένα δείχνουν καλύτερη έκβαση και όταν η κατάλυση χρησιμοποιείται ως πρώτη επιλογή.
Κεντρικό ρόλο στην παθογένεση της κολπικής μαρμαρυγής, όπως είναι γνωστό εδώ και περισσότερο από δύο δεκαετίες, παίζουν οι πνευμονικές φλέβες, δηλαδή οι φλέβες που παροχετεύουν το αίμα προς τον αριστερό κόλπο. Αποτελούν τη βασική αρρυθμιογόνο εστία, ιδίως στην περίπτωση της παροξυσμικής μορφής της αρρυθμίας, και αποτελούν και το βασικό στόχο της επέμβασης κατάλυσης. Σκοπός της κατάλυσης είναι η ηλεκτρική απομόνωση των πνευμονικών φλεβών από τον υπόλοιπο αριστερό κόλπο, ώστε οι αρρυθμιογόνες εστίες τους να μην μπορούν να πυροδοτήσουν την έναρξη της κολπικής μαρμαρυγής. Η αποτελεσματικότητα της μεθόδου εξαρτάται σημαντικά από τον τύπο της κολπικής μαρμαρυγής. Κυμαίνεται σε ποσοστό 70-80% για την παροξυσμική μορφή και 50-60% για την εμμένουσα μορφή της αρρυθμίας.
Δύο είναι οι βασικές τεχνικές που είχαν επικρατήσει, συγκεκριμένα η κατάλυση με μπαλόνι κρυοπηξίας και η κατάλυση με καθετήρα χορήγησης υψίσυχνου ρεύματος (Εικόνα 2).
Εικόνα 2. Η κατάλυση με μπαλόνι κρυοπηξίας και η κατάλυση με καθετήρα χορήγησης υψίσυχνου ρεύματος αποτελούν τις δύο βασικότερες μεθόδους της επεμβατικής αντιμετώπισης της κολπικής μαρμαρυγής (Πηγή: NEJM).
Πιο πρόσφατα, μία νέα μέθοδος έχει εισαχθεί στην κλινική πράξη. Πρόκειται για τη χρήση ηλεκτρικών πεδίων με τη μορφή παλμών (Εικόνα 3). Τα πρώτα δεδομένα δείχνουν πολύ καλή αποτελεσματικότητα και πιθανώς ένα ακόμα πιο ασφαλές προφίλ. Είναι η σημαντικότερη εξέλιξη στον τομέα της αντιμετώπισης των αρρυθμιών τα τελευταία χρόνια και έχει ήδη αποκτήσει κεντρικό ρόλο στην κατάλυση της κολπικής μαρμαρυγής.
Εικόνα 3. Κατάλυση κολπικής μαρμαρυγής (ablation) με τη χρήση ηλεκτρικών παλμών.
Συνοψίζοντας, η επέμβαση κατάλυσης (ablation) αποτελεί μία μέθοδο αρκετά ασφαλή και πιο αποτελεσματική από τη φαρμακευτική αγωγή, έχοντας κεντρική θέση στην αντιμετώπιση της κολπικής μαρμαρυγής. Οι τεχνολογικές εξελίξεις έχουν βελτιώσει σημαντικά τόσο την ασφάλεια όσο και την αποτελεσματικότητα και τη διάρκεια της επέμβασης με τις νέες μεθόδους που έχουν εισαχθεί στην κλινική πράξη.
Σύντομο Βιογραφικό Ιατρού
Ο Ταμπάκης Κωνσταντίνος MD, MSc είναι Καρδιολόγος – Αρρυθμιολόγος, Επιμελητής της Α’ Καρδιολογικής Κλινικής και του Τμήματος Ηλεκτροφυσιολογίας και Βηματοδοτών του Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center. Είναι απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών και κάτοχος του μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών “Καρδιοαναπνευστική Αναζωογόνηση” της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Βραβεύτηκε με Υποτροφία από την Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία, εξειδικεύτηκε στην Ηλεκτροφυσιολογία και στην Εμφύτευση Καρδιακών Συσκευών (Βηματοδοτών και Απινιδιστών) στην Clinique Pasteur, στην Τουλούζ της Γαλλίας, και είναι διαπιστευμένος από την Ευρωπαϊκή Αρρυθμιολογική Εταιρεία στις επεμβάσεις αντιμετώπισης αρρυθμιών. Τέλος, στο βιογραφικό του περιλαμβάνεται ερευνητικό και συγγραφικό έργο με δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά και συμμετοχή και ομιλίες σε πλήθος σεμιναρίων και συνεδρίων.
Κωνσταντίνος Ταμπάκης Καρδιολόγος – Ηλεκτροφυσιολόγος
Αθήνας 12, Ερμού 18, Χαλκίδα – Τηλέφωνο: 697 644 0634