Άνθρωποι που έζησαν στιγμή προς στιγμή τις καταστροφικές πυρκαγιές στη Βόρεια Εύβοια τον Αύγουστο 2021, μόνιμοι κάτοικοι της περιοχής, εργαζόμενοι στα δάση (της χαλεπίου πεύκης), και εκπρόσωποι της τοπικής επιχειρηματικής κοινότητας μιλούν για το αύριο του τόπου τους.
Τον περασμένο Αύγουστο, κάηκαν στη Βόρεια Εύβοια 500.000 στρέμματα δάσους. Πυροσβέστες και κάτοικοι έδωσαν μια τιτάνια προσπάθεια για την κατάσβεση της φωτιάς η οποία πέρα από δέντρα πήρε μαζί της σπίτια, ζώα, καλλιέργειες, μελίσσια και άλλαξε συθέμελα τη ζωή και την καθημερινότητα της τοπικής κοινότητας. Οι οικολογικές, οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες ήταν τεράστιες. Όμως, η αλληλεγγύη του κόσμου, η άμεση κινητοποίηση κρατικών και ιδιωτικών φορέων και η επιθυμία των ανθρώπων να δουν ξανά τον τόπο τους όπως τον έζησαν, έχουν αρχίσει να φέρνουν πίσω την ελπίδα και το πράσινο στις πυρόπληκτες περιοχές.
Η ΔΕΗ αποτελεί μία από τις εταιρείες που συνέβαλαν έμπρακτα στην αποκατάσταση του φυσικού πλούτου στη Βόρεια Εύβοια. Στο πλαίσιο του προγράμματος εταιρικής κοινωνικής ευθύνης ΔΕΗ ΕΝΕΡΓΩ, ήδη λίγες μόλις μέρες μετά το σβήσιμο της φωτιάς, ανακοίνωσε μία δωρεά συνολικού ύψους 3.000.000€ για την υλοποίηση αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών παρεμβάσεων αλλά και έργων αναδάσωσης σε περιοχές που έχρηζαν άμεσης προστασίας από τη συνολική έκταση των περίπου 380.000 στρεμμάτων που υπάγεται στο Δασαρχείο Λίμνης. Για την απρόσκοπτη εκτέλεση των εργασιών, η χορηγία διατέθηκε απευθείας από τη ΔΕΗ στους τοπικούς Δασικούς Συνεταιρισμούς, οι οποίοι γνωρίζουν τις ανάγκες της περιοχής καλύτερα από όλους. Όπως είχε δηλώσει ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας, Γ. Στάσσης «Η ΔΕΗ θα συνδράμει αποφασιστικά για την αντιμετώπιση αυτής της περιβαλλοντικής καταστροφής, με δράσεις βιώσιμης ανάπτυξης και πάνω από όλα με απόλυτο σεβασμό στον άνθρωπο και το περιβάλλον».
Έναν χρόνο μετά, τα αποτελέσματα είναι ήδη εμφανή. Με τη χορηγία της ΔΕΗ έχουν υλοποιηθεί 60 αντιπλημμυρικά έργα, κατασκευάστηκαν 10.000 μέτρα σανιδότειχη, 10.000 μέτρα κλαδοπλέγματα, 5.000 τετραγωνικά μέτρα κορμοφράγματα και 300.000 μέτρα κορμοδέματα, τα οποία βοηθάνε και στην αναγέννηση του δάσους, συγκρατώντας τους σπόρους στο χώμα. Το επόμενο βήμα είναι οι αναδασώσεις. Μέχρι τώρα έχουν φυτευτεί αρκετά πυρανθετικά δέντρα όπως είναι η χαρουπιά, η κοτσικιά και τα κυπαρίσσια, αλλά και δέντρα χαλεπίου πεύκης, μιας και η Εύβοια είναι ο φυσικός τους τόπος.
Στο οδοιπορικό που πραγματοποίησε η ΔΕΗ το καλοκαίρι του 2022 στις περιοχές που εκτελούνται τα έργα αποκατάστασης και αναδάσωσης, επαγγελματίες και κάτοικοι περιγράφουν τα περσινά γεγονότα έτσι όπως τα βίωσαν οι ίδιοι και αφηγούνται όλα όσα τους δένουν με τον τόπο. «Όταν ήρθε το μήνυμα εκκένωσης, μεταφέραμε τα σκυλιά, τα γατιά, τις κότες στην Κρύα Βρύση και μετά γυρίσαμε και πήραμε τα άλογα. Έξι άλογα δεν ακολούθησαν, αλλά επειδή είχαν μάθει να κινούνται ελεύθερα, δεν εγκλωβίστηκαν στο μέτωπο της φωτιάς και σώθηκαν. […] Παρά τις αντιξοότητες, εγώ θα μείνω εδώ στο τροχόσπιτο, θα ταΐζω τα ζώα μου», λέει χαρακτηριστικά η Νάνσυ Κουρέλλου, Εκπρόσωπος Φιλοζωικού Σωματείου.
Το πρώτο μέλημα πάντα μετά την κατάσβεση μίας φωτιάς είναι να συγκρατηθεί το χώμα στο δάσος. Όπως αναφέρει ο Δασάρχης της Λίμνης Ευβοίας, Σπύρος Ζιγκίρης, «Αυτό που κάναμε μετά τη φωτιά του Αυγούστου, είναι ότι κηρύξαμε την έκταση που κάηκε ως αναδασωτέα και προχωρήσαμε άμεσα σε αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα. Τέτοια έργα, σύμφωνα με τις μελέτες, θα γίνουν 260». Άνθρωποι που εργάζονται στα έργα αποκατάστασης τονίζουν πόσο σημαντικό είναι ότι μέσα από τη χορηγία της ΔΕΗ δημιουργήθηκαν μεταξύ άλλων και νέες θέσεις εργασίας, «Δουλεύουμε στα αντιδιαβρωτικά και έχουμε ένα μεροκάματο. Ζούμε για το δάσος, αλλά και το δάσος μάς ζει».
Στην περίπτωση της Εύβοιας, η αναγέννηση του φυσικού περιβάλλοντος συνδέεται άμεσα και με την ανάκαμψη της τοπικής κοινωνίας, τόσο ψυχολογικά όσο και οικονομικά. Η αμεσότητα της ανταπόκρισης και η ταχύτητα με την οποία προχωρούν τα έργα αποκατάστασης, έχουν δώσει στους κατοίκους ελπίδα και κίνητρο παραμονής στον τόπο, όπως συνέβη με την Βασιλική Μαναρίτσα, Γεωπόνο, που επέστρεψε έπειτα από 10 χρόνια στην Εύβοια για να εργαστεί, «Εμείς οι νέοι έχουμε συνηθίσει τα πράγματα να γίνονται με γρήγορους ρυθμούς κι εδώ όντως έγιναν όλα πολύ γρήγορα κι αυτό σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στην αποφασιστικότητα της ΔΕΗ. […] Είμαι αποφασισμένη να μείνω στον τόπο μου για να ξανά φτιάξουμε το δάσος όπως ήταν πριν, όμορφο και γεμάτο ζωή.».
Ο Χρήστος Κέντρης, Μελισσοκόμος τέταρτης γενιάς στη Βόρεια Εύβοια, έχασε στις πυρκαγιές τα μισά μελίσσιά του. Τώρα, νιώθει συγκίνηση και αισιοδοξία που βλέπει τις μέλισσές του να πετάνε σε καινούργια πεύκα. «Πέρυσι τον Αύγουστο ήταν όλα μαύρα. Φέτος έχει αρχίζει κι αλλάζει το χρώμα».
