Η Γιατρός του Θεού

Γράφει ο Γιώργος Θεοφίλης

«Ο ρόλος του σκηνοθέτη; Είσαι ο μαιευτήρας. Δεν είσαι ο γονιός του παιδιού που ονομάζουμε θεατρικό έργο. Είσαι παρών στη γέννα για λόγους ασφαλείας, με την ιδιότητα του γιατρού ή της μαίας. Η δουλειά σου είναι να διασφαλίσεις ότι δεν θα συμβεί τίποτε κακό. Όμως, αν κάτι πάει στραβά, η ετοιμότητά σου θα κρίνει κατά πόσον το παιδί θα είναι υγιές ή θα υποφέρει, θα ζήσει ή θα πεθάνει».

Η φράση αυτή του Φρανκ Χάουζερ στο περίφημο «Notes on Directing: 130 Lessons in Leadership from the Director`s Chair», με στοίχειωνε.

Είμαι μια γυναίκα γιατρός με ιδιαίτερη σχέση με το Θεό, αλλά χωρίς κάποια γνώση για θέατρο. Κάποιες φορές αισθάνομαι όμως αυτήν την ματιά, ίσως οπτική, εκείνη που διαγράφει το νεύμα ενός σκηνοθέτη.

Μια απλή γυναίκα αισθάνομαι, μια κοινή θνητή. Αλλά γιατρός. Η θνητότητα στο επάγγελμά μας είναι μια σύνθετη υπόθεση. Πολυδιάστατη και ποικιλόμορφη, θα έλεγα. Το Πανεπιστήμιο γεμάτο άντρες, οι περισσότεροι γιοι γιατρών ή επίγονοι οικογένειας γιατρών. Επίσης αρκετά κορίτσια ήταν μεγαλωμένα σε ιατρικές φαμίλιες. Οι περισσότερες όμως από εμάς ήμασταν μελετηρές φοιτήτριες που μας άρεσε η ιατρική.

Αλήθεια, τι μπορεί να σου αρέσει στην ιατρική επιστήμη; Ξενύχτια, εφημερίες, επώδυνες καταστάσεις, αγόγγυστος πόνος ασθενών, ανίατες ασθένειες, μια ανελέητη μάχη.

Αυτό ακριβώς είναι η ιατρική. Μια αιματηρή μάχη. Ο αντίπαλος; Φιλοσοφικό και θεολογικό το ερώτημα. Κάποιες φορές η ζωή, κάποιες φορές ο ίδιος ο Θεός. Υπάρχει διαφορά μεταξύ της ζωής και του Θεού; Εκ νέου ερωτηματικό.

Το θέατρο ίσως να μπορεί να απαντήσει σε αυτή τη σύγκριση μεταξύ Ζωής και Θεού. Το θέατρο είναι ένα παιχνίδι στο οποίο παρεμβαίνουν χαρακτήρες και ρόλοι. Όλοι εμείς οι άνθρωποι. Ο σκηνοθέτης της θεατρικής παράστασης που μας εμπαίζει, μας τροφοδοτεί με τυχαιότητες, πόνο και λύπη, χαρά και ευτυχία, φαντάζει μια συμπαντική δύναμη, την οποία αποκαλούμε Θεό. Ή μήπως είμαστε μαριονέτες τις οποίες κινούμε ολομόναχοι χωρίς να μας διαφεντεύει ένα υπέρτατο ον. Αυτή η εξήγηση ίσως να μην μας αρέσει, ιδίως μπροστά στον πόνο. Ο πόνος, ο αβάσταχτος, ξεκινάει από το σώμα και περιλούζει την ψυχή. Το Θέατρο είναι η παρόρμηση της Ζωής. Ο σκηνοθέτης, ίσως ένας γιατρός, στην περίπτωση μου μία γιατρός.

Στην ορθόδοξη θρησκευτική παράδοση η θηλυκή θεότητα παρίσταται μεταμφιεσμένη. Ενώ η πίστη φαίνεται να απευθύνεται σε μια αντρική οντότητα, αποκύημα της πατριαρχικής ιστορικής εξέλιξης της κοινωνίας, οι περισσότερες εκκλησίες είναι αφιερωμένες σε γυναίκες Αγίες. Και πως το ξέρω αυτό; Είναι απλό, ονομάζομαι Μαρία, και έχω προσκυνήσει αμέτρητες Παναγίες ανά την Ελλάδα, σε πάμπολλες εκκλησίες αφιερωμένες στη Θεομήτωρ.  Αλήθεια όταν χειρουργώ πόσες και πόσοι με παρομοιάζουν με Θεό. Ναι με Θεό και όχι με Θεά.

Είμαι γυναίκα χειρούργος. Γιατί επέλεξα αυτήν την ειδικότητα; Το σίγουρο είναι πως δεν φανταζόμουν τη θεϊκή υπόσταση μιας γιατρού. Μια δισυπόστατη προσέγγιση των ανθρώπων, από τη μια υποδεέστερο ον, κατάλοιπο της έμφυλης διαμάχης και της κατώτερης κοινωνικής θέσης της γυναίκας, και από την άλλη ανώτερο είδος, απόρροια της ανάγκης κάθε ύπαρξης να ξεπεράσει πόνο και ασθένεια και να ζήσει.

Αποφάσισα να γίνω χειρούργος γιατί αγαπούσα τους ανθρώπους. Και μαζί με αυτούς αγάπησα τη Ζωή. Και παράλληλα με τη Ζωή αγάπησα και το Θεό.

Έρχομαι καθημερινά σε αντιπαλότητα με Αυτόν. Μου παίρνει ζωές. Τον σέβομαι όμως. Υπέρτατη δύναμη. Δεν Τον κερδίζεις εύκολα. Μια σου δίνει, μια σου παίρνει. Ωστόσο δεν παίζω ζάρια μαζί Του. Το ανθρώπινο είδος έχει κάνει πολλαπλασιαστικές προόδους στην ιατρική επιστήμη και μπορώ να αντιπαρατεθώ απέναντί Του με ισχυρά όπλα.

Να σας πω την αλήθεια, φοβάμαι να Τον πολεμήσω. Το μόνο που Του ζητάω είναι να με βοηθά να κρατήσω, περισσότερο χρόνο, τη ζωή των ανθρώπων που χειρουργώ, εδώ κάτω στη γη. Συνδέομαι με τους ασθενείς μου, άντρες και γυναίκες. Μπροστά στην αρρώστια, είμαστε ποταποί, αδύναμοι, παθητικοί. Το μόνο που έχουμε είναι η γιατρός μας. Αυτό μου λένε. Έχουμε όμως και κάτι άλλο. Την προσευχή.

Το ομολογώ. Πριν από κάθε χειρουργείο, πριν από κάθε μάχη με το Θεό, προσεύχομαι για τη Ζωή. Αυτήν τη Ζωή που ο Θεός μας έδωσε στη φυσική μας γεωγραφική θέση στον πλανήτη Γη. Προσεύχομαι γιατί γνωρίζω το μεγαλείο της Ζωής. Προσεύχομαι γιατί έχω αγάπη μέσα μου. Και με αγάπη μπαίνω στο χειρουργείο. Προσεύχομαι γιατί σέβομαι.

Με λένε Μαρία, είμαι γιατρός, ειδική χειρούργος ογκολογικών παθήσεων, και είμαι εδώ στη δερμάτινη καρέκλα ενός ψυχολόγου άντρα γιατί σέβομαι την επιστήμη μου και μαζί και τη δική σας ακαδημαϊκή εξειδίκευση. Μου χρειάζεται να μιλήσω με έναν έμπειρο ψυχοθεραπευτή, καθώς αντιμετωπίζω καθημερινά τον ανθρώπινο πόνο και μοχθώ για να το γιατρέψω, χάνοντας όμως πολλές φορές τη δική μου γαλήνη.

Να, όπως και τώρα, αισθάνομαι μια έντονη ζάλη, σαν ίλιγγο. Γυρίζουν όλα. Αισθάνομαι ένα πόνο στην κοιλιακή χώρα. Πω πω αίματα! Τι είναι αυτά τα ράμματα;

«Μαρία κοίτα το δάχτυλο μου. Άσε με να κοιτάξω τον αμφιβληστροειδή σου. Μην κάνεις απότομες κινήσεις. Θα τραυματιστείς. Η ζαλάδα είναι από τη νάρκωση. Σου κάναμε καισαρική τομή».

«Δεν είμαι ο ψυχολόγος σου. Είμαι ο Σωκράτης, συνάδελφος και μαιευτήρας. Γέννησες ένα υγιέστατο κοριτσάκι. Μετά από τόσα χρόνια απέκτησες ένα πανέμορφο μωρό. Η προσευχή σου εισακούστηκε. Ο σύζυγός σου, μου είπε ότι θα το βαφτίσετε Ζωή».

«Να σου ζήσει».