Η Ελληνική Επανάσταση του ’21 και η Εθνική μας Ταυτότητα

Γράφει ο Γιώργος Θεοφίλης

«Αξίζει, φίλε μου, να υπάρχεις για ένα όνειρο, κι ας είναι η φωτιά του να σε κάψει», μας επισημαίνει ο Ερνέστο Τσε Γκεβάρα. Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 γεννήθηκε από ένα όνειρο για ένα αυτόνομο και ανεξάρτητο ελληνικό κράτος και η φλόγα του παραμένει άσβεστη ακόμη και σήμερα στην καρδιά όλων μας. Το εορταστικό τελετουργικό για τα 200 χρόνια από τη δημιουργία του ελληνικού έθνους, εστιάζοντας στην πνευματική μας καλλιέργεια, συνδράμει ώστε να αναζητήσουμε ανάμεσα στα άλλα την ακεραιότητα και την διαιώνιση της εθνικής μας ταυτότητας, η οποία βάλλεται σε μια εποχή οικονομικής και πολιτιστικής παγκοσμιοποίησης.

Το ελληνικό κράτος αποτέλεσε καρπό των ευρωπαϊκών και διεθνών ζυμώσεων της εποχής εκείνης με προεξέχοντες τις πολιτικές διεργασίες που ακολούθησαν την Γαλλική Επανάσταση του 1789 και τη Διακήρυξη της Αμερικανικής Ανεξαρτησίας το 1776. Οι φιλελεύθερες και ριζοσπαστικές ιδέες των επαναστατικών αυτών κινημάτων άλλαξαν ριζικά την πορεία της σύγχρονης ιστορίας και μεταλαμπαδευτήκαν στον ελλαδικό χώρο προκαλώντας την αντίδραση έναντι της καταπίεσης της οθωμανικής ηγεμονίας αλλά και την ανάγκη για την ίδρυση μιας δίκαιης και ευνομούμενης πολιτείας.

Η σύνδεση με το κλασικό παρελθόν, τη δημοκρατία, τη φιλοσοφία αποτέλεσαν τους πυλώνες πάνω στους οποίους οικοδομήθηκε η ελληνική μας ταυτότητα, ακολουθούμενη και από την ευρωπαϊκή επιρροή που ασκήθηκε αρχικά στην αναζήτηση του ελληνικού έθνους για μια πολιτισμική και κοινωνική συνέχεια. Η ύστερη φιλοσοφική και πνευματική παραγωγή ενσωμάτωσαν σταδιακά και τα ιστορικά στοιχεία του Βυζαντίου, συνενώνοντάς το με την κλασική Ελλάδα αναπαριστάνοντας μια διηνεκής εθνική ταυτότητα η οποία εξελίχθηκε με το πέρασμα των χρόνων.

Αυτή η εθνική μας ταυτότητα είναι το πολυτιμότερο στοιχείο που μπορούμε να αποκομίσουμε από την Ιδέα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 και αυτή καλούμαστε να διαφυλάξουμε σήμερα. Η παγκοσμιοποιημένη κοινωνία με το πλουραλιστικό πολιτιστικό μοντέλο και το κεφαλαιοκρατικό τρόπο παραγωγής δημιουργεί τις συνθήκες και τις απειλές μιας εθνικής αλλοίωσης και αλλοτρίωσης. Τα μεταναστευτικά ρεύματα που δημιουργούνται λόγω των συρράξεων σε διάφορες εμπόλεμες ζώνες αλλά και η αφαίμαξη του ελληνικού νεανικού επιστημονικού δυναμικού δημιουργούν ερωτηματικά όχι μόνο για την ενδυνάμωση αλλά και για τη διατήρηση της εθνικής μας συνείδησης.

Η εθνική μας αφύπνιση είναι απαραίτητη ειδικότερα τη σημερινή εποχή καθώς η Ελλάδα βάλλεται από μια παρατεταμένη οικονομική κρίση και η οποία ακολουθείται από μια απρόσμενη υγειονομική κρίση. Η σύγχρονη πραγματικότητα υποθάλπει την ενότητα του έθνους και εγκυμονεί κινδύνους για την οικονομική και κοινωνική ευημερία. Οι εορτασμοί που διενεργούνται για τα 200 χρόνια του ελληνικού έθνους οφείλουν να οδηγήσουν σε πνευματική εγρήγορση και αναζήτηση της σύγχρονης ελληνικής ταυτότητας αλλά και να αποτελέσουν εφαλτήριο εθνικής υπερηφάνειας και πολιτισμικής ανάπτυξης. Η ελληνική παιδεία συμπορευόμενη με την πλούσια ελληνική γλώσσα χρειάζεται να αποτελέσουν το συνδετικό κρίκο που θα ενώσει το παρελθόν, το βιωμένο παρόν αλλά και το τελετουργικό αυτής της εθνικής εορτής συνείδησης.

«Εάν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι. Που σημαίνει: με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις», τα υπέροχα συμβολικά λόγια του Οδυσσέα Ελύτη για τη γη, τους καρπούς, την πρόοδο, την ελληνικότητα. Στην πραγματικότητα, στο πέρασμα των αιώνων, παρά τις αντιξοότητες και τις δυστοκίες, η επαναστατημένη Ελλάδα είναι ακόμα ζωντανή. Γιατί η Ελλάδα είναι στη ψυχή μας.