.jpg)
Ένας καθηγητής μου στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστήμιου Θεσσαλίας, στο Βόλο, όταν του εξέφραζα τις ανησυχίες για το διφορούμενο των πραγμάτων, το άλογον της οικονομικής τάξης και της νόρμας, του σύνθετου οικονομικού συστήματος και το οξύμωρο της φτώχιας σε έναν πλανήτη με πολύ πλούτο άνισα επιμερισμένο, κάλμαρε τις ανησυχίες μου, απαντώντας μου στωικά, η κότα κάνει το αβγό ή το αβγό την κότα.
Η Χριστουγεννιάτικη Θεσσαλονίκη αναμφισβήτητα έχει κερδίσει τις εντυπώσεις, μια πόλη που στολίστηκε με μεγαλοπρεπή και λαμπερά στολίδια, μια πόλη στην οποία λειτούργησε το ολοκαίνουργιο μετρό, μια πόλη με περίπου 1.100.000 κατοίκους, μια πόλη η οποία θέλγει επισκέπτες από τη μεγάλη δεξαμενή των Βαλκανίων, μια πόλη που έξυπνα προβάλλεται και διαφημίζεται.
Η σύγκριση της Χριστουγεννιάτικης Χαλκίδας με τη Χριστουγεννιάτικη Θεσσαλονίκη μοιάζει άτοπη, άκαιρη, ίσως και παράλογη, ωστόσο αντικατοπτρίζει ένα ουσιαστικό έλλειμμα που έχει η νύφη του Ευρίπου σε οργανωτικό σχεδιασμό, φιλοσοφία και νοοτροπία της δημοτικής αρχής και τις αξιώσεις και προσδοκίες που έχουμε εμείς οι κάτοικοι που ζούμε και βιώνουμε από τη μια την καθημερινότητά της, και από την άλλη τον τρόπο που αφουγκραζόμαστε αυτήν τη γιορτινή περίοδο.
Ίσως, η Χαλκίδα και ο τρόπος που προσέγγισε το γενικότερο κλίμα των Χριστουγέννων, να ήταν πιο δόκιμο να συγκριθεί με πόλεις ανάλογου διαμετρήματος όπως ο Βόλος, τα Τρίκαλα ή η Καλαμάτα και το Ναύπλιο, ωστόσο η βαρύτητα της Θεσσαλονίκης επισημαίνει την απουσία ενός γενικότερου συνολικού σχεδίου για την πόλη μας που δεν αφορά μόνο τα Χριστούγεννα.
Χαλκίδα λοιπόν και Χριστούγεννα, μια πόλη χωρίς ευφάνταστο και ευρηματικό στολισμό, μια πόλη στην οποία υπήρχε εμφανώς η απουσία συμβόλων τα οποία θα μπορούσε να τα αντλήσει από τα αρκετά αρχιτεκτονικά της κτήρια. Κόκκινο Σπίτι, Σπίτι με τα Αγάλματα, Μέγαρο Κότσικα δεν ντύθηκαν αναλογικά με την μαεστρική κατακόκκινη γιρλάντα-φιόγκο που επέλεξαν οι θεσσαλονικείς για το δικό τους Κόκκινο Σπίτι. Επιπλέον οι στολισμοί των εμπορικών οδών της Χαλκίδας δεν συνδέονται αισθητικά με το δένδρο της Αριστοτέλους που συνομιλεί με μια χρυσή άμαξα και τα παραμυθένια ελαφάκια, τα εκατοντάδες αστέρια προσομοιώσεις του ουρανού που φέγγουν από τη θάλασσα του Θερμαϊκού, ή τον φαντασμαγορικό blue electric φωτισμό που πλημμυρίζει την Αγία Σοφίας, αλλά και πολλές άλλες χριστουγεννιάτικες φωτιστικές παραστάσεις που το μόνο που ήθελαν στη Θεσσαλονίκη, και το κατάφεραν, ήταν να αποδώσουν τη ζωντάνια και τη δυναμική μιας πόλης που έλκει. Και αυτή η γοητεία απαθανατίζεται στις αμέτρητες selfie, τα χιλιάδες ινσταγκραμμικά ποσταρίσματα και ένα πάρτυ στα σόσιαλ που φτάνει μέχρι το εξωτερικό και κάνει τη Θεσσαλονίκη όχι απλά έναν προορισμό, αλλά έναν ταξιδιωτικό πειρασμό.
Αντιθέτως η Χαλκίδα μας δεν έχει κανένα χριστουγεννιάτικο συμβολισμό, κανένα μνημείο το οποίο θα μπορούσε να αποτελέσει φωτογραφική ναυαρχίδα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, κανένα στολισμό που θα μπορούσε να συντελέσει στο σημαντικότερο λόγο που κάνουμε ένα ταξίδι και αποτελεί σλόγκαν για κάθε ταξιδιωτικό πράκτορα, δηλαδή το Live an Experience. Χωρίς να μεμψιμοιρούμε, χωρίς να θέλουμε να κάνουμε εσκεμμένα κοινωνική κριτική, αλλά προτάσσοντας την επιστημονική προσέγγιση ενός τουριστικού προϊόντος, αναμφισβήτητα η Χριστουγεννιάτικη Χαλκίδα επ’ ουδενί λόγω δεν δημιουργεί κάποια μορφή εμπειρίας.
Επιπλέον, η Χαλκίδα παραμένει καλλιτεχνικός ουραγός και συνιστά μια πόλη χωρίς τέχνη και πολιτισμό. Τα Χριστούγεννα μοιάζει νορμάλ στην πόλη να μην υπάρχουν θεατρικές παραστάσεις και εκδηλώσεις, όπως και μοιάζει απολύτως φυσικό να μην δημιουργούνται event τη στιγμή που και κάποιοι αρτίστες δρόμου εμφανίστηκαν και πολύς κόσμος ξεχύθηκε τις όμορφες μέρες στο εμπορικό κέντρο της πόλης. Επιπλέον θεματικά χριστουγεννιάτικα πάρκα υπάρχουν μόνο στην Αθήνα και επίσης φαντάζει λογικό οι γονείς να πάνε τα παιδιά τους στην πρωτεύουσα για να βιώσουν αυτήν τη μαγεία που εκπέμπουν οι συγκεκριμένοι χώροι. Επαναλαμβάνουμε την κεντρική ιδέα της χριστουγεννιάτικης Χαλκίδας, καμία εμπειρία.
Και φτάνουμε στο χειρότερο. Η Χαλκίδα γίνεται μια πόλη φάντασμα, μια πόλη χωρίς νέους, αφού αδυνατεί να τους προσεγγίσει, να τους δώσει κίνητρα, να τους δημιουργήσει τις προοπτικές να μείνουν και να εργαστούν στην πόλη κι επομένως να τους ικανοποιήσει τις ανάγκες για διασκέδαση και ψυχαγωγία, και τα Χριστούγεννα φαντάζουν η επιτομή αυτής της λειτουργικής απουσίας που χτίζεται εδώ και καιρό και τώρα αρχίζει να γίνεται αισθητή. Η απουσία Πανεπιστημίου στη Χαλκίδα, Δημόσιου ή ακόμη και Ιδιωτικού, θα την κάνει ζητιάνα και επαίτη ώστε να παρακαλά τα παιδιά της να επιστρέψουν και να εργαστούν, με το μοναδικό, πολλάκις αναμασημένο επιχείρημα, ότι θα βρίσκονται δίπλα στη θάλασσα.
Η Χαλκίδα γίνεται σταδιακά μια πόλη γερασμένη που τρώει από τη σάρκα της, χωρίς κάποιο σχεδιασμό, κάποιο business plan, χωρίς μια θεώρηση για το πώς θέλουμε την πόλη μας ειδικά για εμάς που έχουμε επιλέξει να μείνουμε και να εργαστούμε, αλλά και να κάνουμε Χριστούγεννα εδώ.
Η Χαλκίδα, δυστυχώς, υποβαθμίζεται κλιμακωτά και παρουσιάζεται ως μια πόλη χωρίς άρχοντες που να εμπνέουν. Οι εργασίες στο λεγόμενο Chalkida Open Mall όπως έχουν εξελιχθεί στην Αντωνίου, τη Γαζέπη, την Περικλέους Σταύρου, αλλά και γύρω από την Πλατεία Αγοράς δεν έχουν να παρουσιάσουν κάποια σημαντική πολεοδομική αλλαγή του τρόπου που αντιλαμβανόμαστε το πεζοδρομημένο κέντρο και φυσικά δεν έχουν αποτρέψει την όχληση των αμαξιών, μια μικρή και κακότεχνη διαπλάτυνση πεζοδρομίου ήταν και τίποτα άλλο, να μην κρυβόμαστε. Η δε Ελευθερίου Βενιζέλου, με έναν περιορισμένο ποδηλατόδρομο χωρίς αρχή και τέλος, που στην πορεία θα γίνει και επικίνδυνος για την ασφάλεια κυρίως των πεζών, δεν φαντάζει ως ένα έργο που αναδεικνύει την αισθητική ενός διευρυμένου Mall.
Αν θέλαμε να μειδιάσουμε στη σύγκριση με τη Θεσσαλονίκη θα λέγαμε ότι η Χαλκίδα είναι μια πόλη χωρίς μετρό. Πίσω από αυτόν τον ευφημισμό προκύπτει ότι η Χαλκίδα δεν μπορεί να γίνει ποτέ μια πράσινη πόλη όπως προγραμματίζεται η Θεσσαλονίκη, καθώς είναι γεμάτη αυτοκίνητο, μηδαμινές ζώνες πρασίνου, χωρίς ευρύχωρους πεζόδρομους, χωρίς σχεδιασμένο εμπορικό κέντρο που να προορίζεται για το περπάτημα των κατοίκων και οι γιορτινές μέρες των Χριστουγέννων, που όλοι θέλουμε να βολτάρουμε στις γωνιές και τους δρόμους της πόλης, το αποδεικνύουν περίτρανα.
Αυτή λοιπόν αισθανόμαστε να είναι η Χαλκίδα, μια πόλη χωρίς ένα πλάνο αξιοποίησης του μεγαλύτερου πλεονεκτήματός της, μιας από τις μεγαλύτερες στην Ελλάδα παράκτιας ζώνης, η οποία για πολλούς βραβευμένους αρχιτέκτονες θα αποτελούσε τον σχεδιαστικό καμβά για να μεγαλουργήσουν, μια πόλη χωρίς χριστουγεννιάτικο trade mark, μια πόλη στην οποία δεν υπάρχει κανένας συγκεκριμένος λόγος να προσκληθεί κάποιος ταξιδιώτης για να περάσει τις γιορτινές διακοπές του.
Τελικά η Χαλκίδα έχει καταλήξει να είναι μια πόλη δίχως ζωή, κάτι που αχνοφαινόταν αλλά που τα φετινά Χριστούγεννα βλέποντας και την πρόοδο ευρωπαϊκών και ελληνικών προορισμών με προεξέχουσα τη φαντασμαγορική Θεσσαλονίκη, γίνεται συνείδηση πια με εμφατικό τρόπο.
Και ως επακόλουθο διερωτόμαστε, η Χαλκίδα σταδιακά μετατρέπεται σε μια πόλη απούσα από τις εξελίξεις, χωρίς όνειρα και δυστυχώς χωρίς ουτοπία;
Και στην τελική, αν το αβγό κάνει την κότα ή η κότα το αβγό, η Χαλκίδα, Χριστουγεννιάτικη ή Πασχαλιάτικη, μήπως είναι μια πόλη χωρίς λεφτά;
