Επιπλοκές του καρδιαγγειακού συστήματος μετά από νόσηση με covid-19 και αντιμετώπιση αυτών

Ο Δρ. Ιωάννης Μιχαλάκης Ειδικός Καρδιολόγος αρθρογραφεί και αναλύει στο ghettomagazine.gr

Υπάρχουν πολλές ενδείξεις ότι ο κορωνοιός μπορεί να προκαλέσει καρδιακή βλάβη μετά από την οξεία φάση νόσησης (δηλαδή σε διάστημα 2-6μηνών από την οξεία λοίμωξη).

Μεταξύ των καρδιοπνευμονικών επιπλοκών της νόσου περιλαμβάνονται η μυοκαρδίτιδα (συνηθέστερη επιπλοκή), η περικαρδίτιδα, το έμφραγμα του μυοκαρδίου, η απορρύθμιση προϋπάρχουσας καρδιακής νόσου (καρδιακή ανεπάρκεια), οι αρρυθμίες και η πνευμονική εμβολή. Η μυοκαρδίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε μυοκαρδιακή δυσλειτουργία, ενώ περιστατικά αιφνίδιου θανάτου έχουν περιγραφεί κατά τη φάση ανάρρωσης της ιογενούς μυοκαρδίτιδας. Ασθενείς με φαινομενικά αποκατεστημένη, μετά την οξεία λοίμωξη με COVID-19, καρδιακή λειτουργία, μπορεί να εξακολουθούν να κινδυνεύουν από μυοκαρδιοπάθεια και αρρυθμίες.

Οι καρδιαγγειακές επιπλοκές παρατηρούνται συνηθέστερα σε ασθενείς με προϋπάρχουσες καρδιαγγειακές παθήσεις, αλλά έχουν επίσης περιγραφεί και σε νέους, χωρίς υποκείμενα νοσήματα ασθενείς. Είναι επομένως επιτακτικός ο έλεγχος για υπολειπόμενη καρδιακή νόσο στη φάση της ανάρρωσης σε ασθενείς που έχουν αναρρώσει από καρδιακή βλάβη που σχετίζεται με COVID-19 λοίμωξη. Μετά την ανίχνευση των ασθενών με πιθανή καρδιακή βλάβη, συνιστάται ο έλεγχός τους κατά τη φάση ανάρρωσης με ηλεκτροκαρδιογράφημα και υπερηχογράφημα (triplex καρδιάς). Η ανάγκη για περαιτέρω έλεγχο και θεραπεία εξαρτάται από τα συμπτώματα του ασθενούς, τους παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου και τα ευρήματα από τις αρχικές εξετάσεις.

Θωρακαλγία

Το θωρακικό άλγος ή θωρακαλγία είναι συχνό σύμπτωμα μετά την οξεία φάση της COVID-19 λοίμωξης. Είναι σημαντικό για τον κλινικό ιατρό να ξεχωρίσει τον μυοσκελετικό και άλλους μη ειδικούς πόνους στο θώρακα από σοβαρές καρδιαγγειακές παθήσεις. Η κλινική εκτίμηση του ασθενούς με υποξεία COVID-19 λοίμωξη και θωρακικό άλγος θα πρέπει να ακολουθήσει τις εξής βασικές αρχές: λήψη προσεκτικού ιστορικού, του ατομικού αναμνηστικού και των παραγόντων κινδύνου, φυσική εξέταση.

Τι είναι η οξεία μυοκαρδίτιδα και πως ανιχνεύεται;

H οξεία μυοκαρδίτιδα είναι μια συνήθως ιογενούς αιτιολογίας οξεία μυοκαρδιακή βλάβη που δημιουργείται είτε από την τοξικότητα του ίδιου του ιού είτε από την ανοσολογική απάντηση του οργανισμού στον ιό (οξεία φλεγμονή του μυός της καρδιάς).

Συνήθως η μυοκαρδίτιδα εμφανίζεται μετά από λοίμωξη του αναπνευστικού ως πόνος στο θώρακα και στον καρδιολογικό έλεγχο παρατηρείται παθολογικό ηλεκτροκαρδιογράφημα , εξετάσεις αίματος με θετική τροπονίνη και υπέρηχος καρδιάς με παθολογικά ευρήματα. Η καλύτερη απεικονιστική εξέταση για τη διάγνωση της μυοκαρδίτιδας είναι η μαγνητική τομογραφία καρδιάς. Η αξία της εξέτασης είναι μεγάλη τόσο στη διάγνωση της οξείας μυοκαρδίτιδας όσο και στην πρόγνωση των ασθενών που πάσχουν από μυοκαρδίτιδα.

Πώς αντιμετωπίζεται η oξεία μυοκαρδίτιδα από κορωνοϊό;

Η αντιμετώπιση της οξείας μυοκαρδίτιδας περιλαμβάνει αρχικά την αντιμετώπιση της υποκείμενης νόσου COVID-19 με τις υπάρχουσες θεραπείες και στη συνέχεια χορήγηση ειδικής καρδιολογικής αγωγής επί παρουσίας μυοκαρδιακής βλάβης. Η αγωγή αυτή μπορεί να περιλαμβάνει φάρμακα που μειώνουν την αρτηριακή πίεση, την καρδιακή συχνότητα και έχουν αντιαρρυθμική δράση όπως οι β-αναστολείς και φάρμακα που βελτιώνουν τη συσπαστικότητα του μυοκαρδίου όταν αυτή έχει επηρεαστεί, όπως οι αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης. Απολύτως απαραίτητη είναι η ξεκούραση και η αποχή από την εργώδη εργασία και τον αθλητισμό καθώς και η τακτική καρδιολογική παρακολούθηση για τουλάχιστον 3-6 μήνες από τη διάγνωση της οξείας μυοκαρδίτιδας.

Πότε επιστρέφουμε στην άσκηση μετά από oξεία μυοκαρδίτιδα από κορωνοϊό;

Γενικά η επιστροφή στην άθληση επιτρέπεται μετά από 3-6 μήνες ανάρρωσης από οξεία μυοκαρδίτιδα. Η επιστροφή στην άσκηση ωστόσο απαιτεί προηγουμένως πλήρη καρδιολογική εκτίμηση που περιλαμβάνει αιματολογικό έλεγχο με δείκτες φλεγμονής και μυοκαρδιακής βλάβης και απεικονιστικό καρδιολογικό έλεγχο με triplex και μαγνητική τομογραφία καρδιάς.

Μετά λοιπόν από 3-6 μήνες και εφόσον:

α) δεν υπάρχουν συμπτώματα,
β) οι δείκτες φλεγμονής και μυοκαρδιακής βλάβης (τροπονίνη) είναι φυσιολογικοί,
γ) η λειτουργία της καρδιάς όπως αυτή φαίνεται στο triplex και τη μαγνητική τομογραφία καρδιάς είναι φυσιολογική,
δ) δεν υπάρχουν στοιχεία μυοκαρδιακού οιδήματος ή σημαντικής μυοκαρδιακής ίνωσης στη μαγνητική τομογραφία καρδιάς
ε) και δεν υπάρχουν σοβαρές αρρυθμίες στο holter ρυθμού ή τη δοκιμασία κόπωσης,
επιτρέπεται η κανονική επιστροφή στην άσκηση.

Δρ. Ιωάννης Μιχαλάκης
Ειδικός Καρδιολόγος
Ειδικευθείς στο 401 Γ.Σ.Ν.Α
Συνεργάτης του Νος. Ιδρύματος «ΥΓΕΙΑ»

Αβάντων 24, Χαλκίδα
Τηλ:22210 88968 / 6942532343
Mail:drmichalakisioannis@gmail.com
Facebook: Ιωάννης Μιχαλάκης-Καρδιολογικό Ιατρείο