“Πυροβολήστε με, δειλοί. Θα σκοτώσετε έναν άνθρωπο, όχι τις ιδέες μου”: σαν σήμερα το 1967 δολοφονείται ο αργεντινός αντάρτης που έγινε σύμβολο όλων των επαναστατημένων του κόσμου.
Ήταν Κυριακή 9 Οκτωβρίου του 1967, όταν ο επαναστάτης Αργεντίνος και ηγέτης των Γκερίλα Τσε Γκεβάρα, θα έπεφτε νεκρός από τις σφαίρες του βολιβιανού στρατού σε ηλικία 39 ετών. Αποτέλεσε σύμβολο των εξεγερμένων σε όλη την υφήλιο, ενώ η φωτογραφία που τραβήχτηκε το 1960 από τον Alberto Korda με τον χαρακτηριστικό μπερέ εμφανίστηκε σε αμέτρητες αφίσες και T-shirts.
Tσε Γκεβάρα, ένας ασυνήθιστος υπουργός. Επέστρεφε τα ακριβά δώρα, πήγαινε με το λεωφορείο, μάζευε ζαχαροκάλαμο, παρακολούθησε μαθήματα οικονομικών και διάβαζε Αριστοτέλη.
Στις 16 Φεβρουαρίου του 1959 ο Φιντέλ Κάστρο, μετά από την επιτυχημένη επανάσταση, ανέλαβε τη διακυβέρνηση της Κούβας. Αμέσως έσπευσε να καθησυχάσει τους Αμερικάνους για τις προθέσεις του, γιατί δεν ήθελε να έρθει σε ρήξη μαζί τους. Για 18 μήνες, ο Τσε Γκεβάρα διοικούσε το φρούριο “Λα Καμπάνια”, όπου βρίσκονταν οι αντίπαλοι του προηγούμενου καθεστώτος και οι εγκληματίες πολέμου. Χιλιάδες εκτελέστηκαν στη “Λα Καμπάνια” και αρκετοί πολιτικοί αντίπαλοι του Τσε Γκεβάρα τον κατηγόρησαν ότι εκτελέστηκαν και αθώοι. Παρά τη φαινομενική απομάκρυνσή του στο φρούριο, ο Τσε Γκεβάρα παρέμενε στενός συνεργάτης του Κάστρο. Τον Ιούνιο του 1959 έφυγε στο εξωτερικό. Μετά από μια περιοδεία στην Ασία και την Ευρώπη κατέληξε στη Σοβιετική Ένωση, όπου ήρθε σε συμφωνία με τον πρόεδρο Νικίτα Χρουτσώφ. Οι Σοβιετικοί θα αγόραζαν το ζαχαροκάλαμο που εξήγαγε η Κούβα και θα την προμήθευαν με πετρέλαιο. Ως αντάλλαγμα, η Κούβα θα ήταν ένας πιστός τους σύμμαχος εναντίον των Αμερικανών.
Ernesto Rafael Guevara de la Serna γεννήθηκε σε μια εύπορη οικογένεια στην Αργεντινή το 1928. Παράλληλα με τις σπουδές ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Μπουένος Άιρες, ταξίδεψε στη Νότια Αμερική με τη μοτοσικλέτα του. Έγινε μάρτυρας της φτώχειας και της καταπίεσης των κατώτερων τάξεων. Πήρε το πτυχίο της ιατρικής το 1953 και συνέχισε τα ταξίδια του στη Λατινική Αμερική. Τότε ξεκίνησε να ασχολείται με αριστερές οργανώσεις. Στα μέσα της δεκαετίας του 1950, ο Γκεβάρα συναντήθηκε με τον Φιντέλ Κάστρο και την ομάδα των εξόριστων επαναστατών στο Μεξικό. Έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ανάληψη της εξουσίας του Κάστρο από τον Κουβανό δικτάτορα Φουλχένσιο Μπατίστα το 1959 και αργότερα υπηρέτησε ως το δεξί χέρι του Κάστρο και υπουργός βιομηχανίας. Αντιτάχθηκε σθεναρά στην κυριαρχία των ΗΠΑ στη Λατινική Αμερική και τάχθηκε υπέρ των αγροτών που επαναστατούσαν για την καταπολέμηση της κοινωνικής αδικίας. Ο Κάστρο τον περιέγραψε αργότερα ως “καλλιτέχνη του επαναστατικού πολέμου.”
Ο Τσε Γκεβάρα παραιτήθηκε-μερικοί λένε ότι απολύθηκε- από τη θέση του στην κουβανική κυβέρνηση τον Απρίλιο του 1965, πιθανότατα λόγω των διαφορών που είχε με τον Κάστρο για την οικονομική και εξωτερική πολιτική της χώρας. Στη συνέχεια εξαφανίστηκε από την Κούβα, ταξίδεψε στην Αφρική και τελικά επανήλθε στη Βολιβία, όπου και σκοτώθηκε. Μετά το θάνατό του, ο Γκεβάρα έγινε σύμβολο αντι-ιμπεριαλισμού και επανάστασης. Ωστόσο, δεν τον θεωρούν όλοι ήρωα: Κατηγορείται, μεταξύ άλλων, ότι ευθύνεται για τους θανάτους εκατοντάδων ανθρώπων σε φυλακές της Κούβας κατά τη διάρκεια της επανάστασης.