*Φωτογραφίες: Πένη Θεοδοσίου
Ο Σιδηροδρομικός Σταθμός Χαλκίδας βρίσκεται στην είσοδο της Χαλκίδας, κοντά στην παλιά γέφυρα του Ευρίπου από τη μεριά της ηπειρωτικής Ελλάδας. Το κτίριο του σταθμού χτίστηκε το 1905, διαθέτει ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά στοιχεία και έχει χαρακτηριστεί ως προστατευόμενο.
Η κατασκευή της πρώτης σιδηροδρομικής γραμμής έδωσε τεράστια ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη της πόλης. Ο σιδηρόδρομος ήταν η αρχή μιας σειράς μεγάλων αλλαγών για την οικονομία που οδήγησαν στον εκσυγχρονισμό της πόλης και έδωσαν στη Χαλκίδα τα αστικά χαρακτηριστικά μιας ευρωπαϊκής πόλης.
Η κατασκευή του σταθμού νομοθετήθηκε το 1889 με τον νόμο περί κατασκευής και εκμεταλλεύσεως σιδηροδρομικής γραμμής Πειραιώς-Λαρίσης και συνόρων αλλά ξεκίνησε το 1902 μετά την ίδρυση της Εταιρείας Ελληνικών Σιδηροδρόμων (ΕΕΣ). Τα εγκαίνια του σταθμού έγιναν στις 6 Μαρτίου 1904 μαζί με την παράδοση των πρώτων 121χλμ της γραμμής, όταν και δόθηκε επίσημο γεύμα για 400 άτομα στις εγκαταστάσεις του, με την παρουσία τριών πολεμικών πλοίων, ενός αγγλικού, ενός γαλλικού και ενός ελληνικού. Ο σταθμός παραδόθηκε στην κυκλοφορία δύο μέρες αργότερα.Ο σταθμός διέθετε υδατόπυργο 50 κυβικών μέτρων και περιστροφική πλάκα.
Το 1915 ο σταθμός εξυπηρετούνταν με δύο ζεύγη δρομολογίων την ημέρα από και προς Αθήνα, τα οποία με τα χρόνια αυξήθηκαν σε πέντε και τη δεκαετία του ’70, μετά τον διπλασιασμό της γραμμής Αθήνα-Οινόη σε εννιά. Το 1980 τα δρομολόγια, τα οποία ήδη από το 1978 αποκαλούνταν «προαστιακά» αυξήθηκαν σε 19 ζεύγη.Το 2000 το κτίριο του σταθμού ανακηρύχθηκε διατηρητέο μνημείο.
Το 2008 ξεκίνησε η ανακατασκευή του σταθμού, στα πλαίσια του εκσυγχρονισμού του προαστιακού δικτύου της Αθήνας και της ηλεκτροκίνησης του. Αρχική πρόθεση του ΟΣΕ ήταν η μεταφορά η χρήση του παρακείμενου κτιρίου αποθηκών ως νέου σταθμού και η μίσθωση του παλαιού σταθμού σε ιδιώτες.Ύστερα από διαμαρτυρία των τοπικών αρχών και κοινωνίας η αλλαγή χρήσης του κτιρίου του σταθμού ματαιώθηκε αλλά η μεταφορά των αποβαθρών αρκετά μέτρα από το κτίριο του σταθμού προχώρησε.
Σήμερα ο σταθμός εξυπηρετείται από τον προαστιακό σιδηρόδρομο προς Πειραιά.
Ένα ταξίδι με τρένο είναι πάντα ιδιαίτερα ατμοσφαιρικό. Όταν αφετηρία του όμως αποτελεί ένας τέτοιος σταθμός, με κλασσική αρχιτεκτονική, τότε η διαδρομή αποκτά μεγαλύτερη μαγεία.
