Η ιστορία της Εβραϊκής Κοινότητας Χαλκίδας (pics)

Η Εβραϊκή παρουσία στην Εύβοια και κυρίως στη Χαλκίδα είναι τόσο παλαιά, ώστε πιστεύουμε ότι οι πρώτοι Εβραίοι ήρθαν μετά το 586 π. Χ. Πιθανόν να ήταν οι πειρατές που ακολούθησαν τους Φοίνικες, σαν έμποροι, όταν εκείνοι ήρθαν στην Ελλάδα και κατευθύνθηκαν προς τη Θήβα, περνώντας από την Εύβοια. Όσο για την περίοδο των Ελληνιστικών χρόνων, οι Εβραίοι είναι αναμφισβήτητα εγκατεστημένοι και οργανωμένοι σε παροικίες κυρίως στη Χαλκίδα.

Οι Εβραίοι, με την άφιξή τους στη Χαλκίδα, εγκαταστάθηκαν μέσα στο Κάστρο, (που κατοικείτο από το 500 π.Χ. και κατεδαφίστηκε το 1890) στη Β.Α. πλευρά του, κοντά στην Άνω Πύλη, που πήρε το όνομα Πύλη των Ιουδαίων. Την Εβραϊκή συνοικία διέσχιζε η οδός Άνω Πύλης, σημερινή Κώτσου, έως τη συμβολή των οδών Παπαναστασίου και Μ. Φριζή.

Στην οδό Κώτσου βρίσκεται η Συναγωγή. Είναι άγνωστο πότε κτίστηκε η πρώτη Συναγωγή στη Χαλκίδα. Η σημερινή ανακατασκευάστηκε, στις ίδιες διαστάσεις, το 1855 μετά από την πυρκαγιά του 1854, στη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας, με χρήματα που διέθεσε η Δούκισσα της Πλακεντίας.

Σ΄ όλη τη διάρκεια των αιώνων, κάθε φορά που καιγόταν η Συναγωγή, αναγειρόταν αμέσως μία νέα, στο ίδιο μέρος. Η πυρκαγιά όμως του 1854 κατέστρεψε όλα τα αρχεία της Κοινότητας, τη βιβλιοθήκη, ένα πλήθος χειρογράφων από ποιητικές συλλογές κι ένα πλήθος κειμηλίων από δωρεές ανυπολόγιστης αξίας. Τρεις παλιοί Κύλινδροι είναι οι μόνοι που σώθηκαν μετά από υπεράνθρωπες προσπάθειες. Οι αναθηματικές στήλες, οι εντοιχισμένες στον τοίχο της Συναγωγής, μας παρέχουν πλέον σημαντικές πληροφορίες γι΄ αυτήν.

Παλαιό και νέο Νεκροταφείο συνυπάρχουν στον ίδιο χώρο, σε μία έκταση 17 στρεμμάτων, στην οδό Μεσσαπίων η οποία μετονομάστηκε πρόσφατα από το Δήμο Χαλκιδέων σε οδό Ελλήνων Εβραίων Μαρτύρων.

Από το 1990-2000 έγιναν οι εργασίες αναστήλωσης και συντήρησης των παλαιών τάφων. Αναστηλώθηκαν περίπου 600 τάφοι. Μέσα από τις επιτύμβιες στήλες, οι περισσότερες από τις οποίες αναφέρονται σε ραβίνους, αποκαλύπτεται ότι η Κοινότητα αποτέλεσε ένα μικρό πνευματικό κέντρο, επιβεβαιώνοντας τη φήμη της σαν μικρό ΤΣΦΑΤ (πνευματικό και καβαλιστικό κέντρο στο βόρειο Ισραήλ), τίτλο που κατείχαν κοινότητες όπως της Θεσσαλονίκης και της Πάτρας.

 

με πληροφορίες από:kis.gr

φωτογραφίες κειμένου:kis.gr