Γιορτινά γλυκά και η ιστορία τους Vol.1 (pics)

Επιμέλεια Έλενα Μπουγιούκου

Ο χειμώνας είναι επισήμως εδώ. Καθώς οι μέρες μετράνε αντίστροφα για τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά σιγά- σιγά οι πόλεις και τα σπίτια στολίζονται. Όπως είναι φυσικό, γιορτές χωρίς τα αγαπημένα μας γλυκά δεν γίνονται. Κουραμπιέδες, μελομακάρονα, δίπλες και πίτες έχουν την τιμητική τους. Κάποιοι θα τα αγοράσουν, κάποιοι θα τα ετοιμάσουν στο σπίτι. Για εκείνους λοιπόν που θέλουν φέτος να επιμεληθούν προσωπικά τα κεράσματα τους, βρήκαμε συνταγές για τα βασικότερα γλυκά των εορτών στην κλασική και υγιεινή εκδοχή τους.

Βασιλόπιτα

Η βασιλόπιτα, η συνήθως γλυκιά πίτα-κέικ (ή τσουρέκι αν είναι πολίτικη) είναι το γλυκό της Πρωτοχρονιάς. Με αυτό υποδεχόμαστε το νέο χρόνο μετά το γιορτινό δείπνο, ελπίζοντας να μας πέσει το τυχερό φλουρί. Η παράδοση του φλουριού προέρχεται από την γιορτή των Κρονίων στην Αρχαία Ελλάδα και των Σατουρναλίων στη Ρώμη όπου και στις δυο περιπτώσεις το φλουρί συμβόλιζε καλή τύχη για εκείνον που θα το έβρισκε. Αντίστοιχα και στην Κων/πολη, η τοποθέτηση ενός χρυσού φλουριού (Κωσταντινάτου) ή ασημένιου στην βασιλόπιτα συνηθιζόταν για τον ίδιο λόγο. Σύμφωνα με την Ορθόδοξη παράδοση, κάποτε την Καισαρεία όπου επίσκοπος ήταν ο Μέγας Βασίλειος πήγε για να την λεηλατήσει ο Έπαρχος της Καππαδοκίας .Ο Μέγας Βασίλειος ζήτησε από τους πλούσιους της πόλης να μαζέψουν ότι χρυσαφικά μπορούσαν για να τα παραδώσει ως “λύτρα” στον κατακτητή. Ωστόσο, έπαρχος απάλλαξε την πόλη από την επικείμενη καταστροφή. Προκειμένου ο Μέγας Βασίλειος να επιστρέψει τα τιμαλφή στους δικαιούχους, μη γνωρίζοντας σε ποιόν ανήκει τι, έδωσε εντολή να παρασκευαστούν μικροί άρτοι εντός των οποίων τοποθέτησε ανά ένα των νομισμάτων ή τιμαλφών και τα διένειμε στους κατοίκους την επομένη του εκκλησιασμού.

Κλασσική εκδοχή

Υλικά
250 γρ. βούτυρο
1 ½ φλ. ζάχαρη
6 αυγά
2 βανίλιες
ξύσμα από 1 πορτοκάλι
1/2 κ.γλ. κανέλα
2-3 πρέζες μοσχοκάρυδο
5 κ.σ κονιάκ
1 φακελάκι μπέικιν πάουντερ
3 φλ. αλεύρι που φουσκώνει μόνο του
1 φλ. Γάλα
Αμύγδαλα, άχνη ζάχαρη ή ότι άλλο θέλουμε για να τη στολίσουμε

Εκτέλεση
Βουτυρώνουμε στρογγυλό ταψί 32 εκ. κ στρώνουμε στη βάση του αντικολλητικό χαρτί ψησίματος. Προθερμαίνουμε το φούρνο στους 170 βαθμούς στις αντιστάσεις.
Χτυπάμε το βούτυρο με τη ζάχαρη με μίξερ για 3-4 λεπτά μέχρι να γίνει ένα ομοιόμορφο, αφράτο μείγμα. Ρίχνουμε τα αυγά ένα- ένα. Προσθέτουμε βανίλια, ξύσμα πορτοκαλιού, κανέλα, μοσχοκάρυδο και το λικέρ. Κοσκινίζουμε το αλεύρι κ το μπέικιν πάουντερ. Αφού χαμηλώσουμε ταχύτητα στο μίξερ, προσθέτουμε εναλλάξ στο κέικ το γάλα με το αλεύρι. (Δεν χτυπάμε πολύ μετά το αλεύρι).
Αδειάζουμε τη βασιλόπιτα στο ταψί, και προσθέτουμε το φλουρί. Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο για περίπου 50 λεπτά, μέχρι να φουσκώσει κ να ξεκολλήσει από τα τοιχώματα. Αφήνουμε να σταθεί στο ταψί για 30 λεπτά και αναποδογυρίζουμε σε πιατέλα. Αφαιρούμε το αντικολλητικό χαρτί και στολίζουμε με άχνη, αμύγδαλα η ότι άλλο έχουμε επιλέξει.

Υγιεινή εκδοχή

Υλικά
600 γρ. αμύγδαλο σε σκόνη
480γρ. στέβια κρυσταλλική
150 γρ. αλεύρι βρώμης (αλέστε βρώμη σε μίξερ μέχρι να γίνει πούδρα)
2 κ.σ μπέικιν πάουντερ
Κανέλα, γαρίφαλο, μοσχοκάρυδο κ αστεροειδής γλυκάνισος
150 γρ. ανάλατο βούτυρο
100 γρ. ελαιόλαδο
280 γρ. ασπράδια αυγών
Αποξηραμένα φρούτα της προτίμησης μας (ιδανικά cranberries)

Εκτέλεση
Βουτυρώνουμε στρογγυλό ταψί 32 εκ. κ στρώνουμε στη βάση του αντικολλητικό χαρτί ψησίματος. Προθερμαίνουμε το φούρνο στους 170 βαθμούς στις αντιστάσεις.
Σε ένα κατσαρολάκι βάζουμε 200 γρ. νερό κ τα μπαχαρικά μας. Τα αφήνουμε να βράσουν για λίγο και σουρώνουμε. Σε ένα μπολ βάζουμε την πούδρα βρώμης, το αμύγδαλο σε σκόνη τη στέβια κ το μπέικιν πάουντερ. Προσθέτουμε το νερό εναλλάξ με το λιωμένο βούτυρο κ το λάδι ανακατεύοντας σίγα-σίγα. Χτυπάμε τα ασπράδια σε μίξερ να γίνουν μαρέγκα και ενσωματώνουμε στο βασικό μίγμα ανακατεύοντας πάλι αργά. Προσθέτουμε τα αποξηραμένα φρούτα.
Αδειάζουμε τη βασιλόπιτα στο ταψί και προσθέτουμε το φλουρί. Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο για περίπου 50 λεπτά, μέχρι να φουσκώσει . Αφήνουμε να σταθεί στο ταψί για 30 λεπτά και αναποδογυρίζουμε σε πιατέλα. Αφαιρούμε το αντικολλητικό χαρτί και στολίζουμε με αμύγδαλα.

Κουραμπιέδες

Οι κουραμπιέδες είναι ένα γλυκό που κατάγεται από την Περσία. Πρωτοεμφανίστηκε τον 7ο αιώνα, όταν η ζάχαρη έκανε την εμφάνιση της στην περιοχή και διάφορες παραλλαγές του εμφανίζονται στην Ελλάδα, στην Αλβανία, στην Τουρκία κ στις Βαλκανικές χώρες. Είναι ένα κατεξοχήν ανατολίτικο γλυκό πράγμα που φαίνεται στα υλικά του καθώς απαιτεί καβουρδισμένα αμύγδαλα και αιγοπρόβειο βούτυρο. Θεωρείται πως δημιουργήθηκε στο Λίβανο κ πως η εμφάνιση του στην Ελλάδα οφείλεται σε προσφυγικές ροές από την Μικρά Ασία. Είναι ένα εορταστικό γλυκό που συμβολίζει την ευδαιμονία και προσφέρεται συνήθως είτε τα Χριστούγεννα είτε σε κάποιες περιοχές σε βαφτίσεις κ γάμους. Ετυμολογικά η λέξη αντλεί τις ρίζες της από τις τουρκικές λέξεις kuru (στεγνός) και kurabiye (μπισκότο).

Κλασσική εκδοχή

Υλικά
320 γρ φρέσκο βούτυρο αγελάδος ή αιγοπρόβειο
330 γρ αμύγδαλα ωμά με το φλούδι
140 γρ ζάχαρη
50 ml κονιάκ
¼ κ.γ. μαγειρική σόδα
1 κρόκος αυγού
370 – 400 γρ αλεύρι μαλακό
άχνη ζάχαρη για το πασπάλισμα
ροδόνερο ή ανθόνερο για ράντισμα

Εκτέλεση
Βάζουμε το βούτυρο να λιώσει σε ένα κατσαρολάκι και το αφήνουμε να κρυώσει .Απλώνουμε τα αμύγδαλα σε ένα ταψί και ψήνουμε στους 180 βαθμούς για 15 λεπτά. Τα βγάζουμε και τα σπάμε χτυπώντας σε γουδί.
Χτυπάμε το βούτυρο στο μίξερ για 5 λεπτά μέχρι να αφρατέψει. Έπειτα προσθέτουμε σταδιακά τη ζάχαρη και αφού διαλύσουμε τη σόδα στο κονιάκ το ρίχνουμε στο μείγμα. Προσθέτουμε των κρόκο και τα αμύγδαλα. Βάζουμε το αλεύρι ρίχνοντας πρώτα την μισή ποσότητα και ανακατεύουμε σίγα-σίγα. Το υπόλοιπο αλεύρι το προσθέτουμε σταδιακά μέχρι να μπορεί να πλαστεί ο κουραμπιές. Το τελικό μείγμα πρέπει να πλάθεται χωρίς να θρυμματίζεται.
Πλάθουμε μπαλίτσες και πατικώνουμε ελαφρώς ή χρησιμοποιούμε φορμάκια για να κόψουμε σχέδια. Τοποθετούμε τους κουραμπιέδες στο ταψί που έχουμε βάλει λαδόκολλα και ψήνουμε στους 180 βαθμούς (στις αντιστάσεις) για 15 – 20 λεπτά. Αφού κρυώσουν τελείως, τους ραντίζουμε με ροδόνερο ή ανθόνερο κ βουτάμε στην άχνη. Αφού τους βάλουμε σε πιάτο πασπαλίζουμε λίγη ακόμη άχνη από πάνω.

Υγιεινή εκδοχή

Υλικά
50 ml ούζο
50 ml ροδόνερο ή ανθόνερο
5 σταγόνες εσάνς πικραμύγδαλο
1κ.γ μαγειρική σόδα
1 κ.γ λευκό ξίδι
85 γρ. βούτυρο αγελάδος
170 γρ. ελαιόλαδο
155 γρ. στέβια κρυσταλλική
Βανίλια (τα σποράκια από ένα λοβό)
450γρ. αλεύρι ζέας
100γρ. αμύγδαλα
Άχνη ζάχαρη ή ινδοκάρυδο

Εκτέλεση
Βάζουμε το βούτυρο να λιώσει σε ένα κατσαρολάκι και το αφήνουμε να κρυώσει .Απλώνουμε τα αμύγδαλα σε ένα ταψί και ψήνουμε στους 180 βαθμούς για 15 λεπτά. Τα βγάζουμε και τα σπάμε χτυπώντας σε γουδί.
Βάζουμε σε ένα μπολ το ούζο, το ανθόνερο, το πικραμύγδαλο, τη σόδα και το ξίδι και ανακατεύουμε. Προσθέτουμε το λιωμένο βούτυρο, το λάδι, τη στέβια κ την βανίλια. Ανακατεύουμε πολύ καλά και σιγά- σιγά προσθέτουμε τα αμύγδαλα κ το αλεύρι μέχρι να έχουμε μια εύπλαστη ζύμη.
Πλάθουμε ή κόβουμε με φορμάκια τους κουραμπιέδες και τους βάζουμε σε ένα ταψί στρωμένο με λαδόκολλα. Ψήνουμε για 30 λεπτά στις αντιστάσεις κ αφού κρυώσουν ραντίζουμε με ροδόνερο και πασπαλίζουμε με ινδοκάρυδο η άχνη (ανάλογα το πόσο υγιεινούς τους θέλουμε).